Towarzystwa ubezpieczeniowe oferują cały wachlarz produktów tego typu. Od krótkoterminowych polis (np. 6 miesięcznych) z gwarantowaną sumą ubezpieczenia, do długoletnich (nawet 35 letnich) programów systematycznego inwestowania. Istnieje możliwość jednorazowej wpłaty wysokiej składki, jak i systematycznego odkładania mniejszych kwot. Można inwestować bezpiecznie – w fundusze oparte np. na obligacjach i innych papierach dłużnych, albo bardziej agresywnie – w fundusze oparte np. na akcjach i międzynarodowych instrumentach finansowych. Zawsze jednak nasze inwestycje są pod nadzorem wyspecjalizowanych zespołów fachowców.
Istnieje wiele rodzajów ubezpieczeń inwestycyjnych. Powszechnie można wyróżnić ubezpieczenia na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi oraz „typowe” polisy inwestycyjne. Ubezpieczenia te w swojej konstrukcji są podobne, jednak w polisach inwestycyjnych funkcja ochronna ma charakter drugorzędny. Typowe ubezpieczenia inwestycyjne są produktami, w których ochrona ubezpieczeniowa ograniczona jest do minimum (np. do 2500 zł), ale dzięki temu znaczna część składki jest przeznaczana na inwestycje. Polisę inwestycyjną może założyć każdy, niezależnie od stanu zdrowia. W tym przypadku nie ma więc konieczności wypełniania ankiety medycznej, a procedura zawierania umowy jest uproszczona – czytamy w artykule Polisy typu unit-link – co to takiego?
Polisy typu unit-link to polisy będące portfelem funduszy inwestycyjnych „zapakowanych” w jeden produkt. W przypadku polis unit-link ochrona ubezpieczeniowa jest tylko pozorna, występuje na rzecz możliwości inwestowania prawie całej kwoty w fundusze inwestycyjne. Ta cecha odróżnia owe polisy od ubezpieczeń z funduszami inwestycyjnymi, w których znacznie większa część wpłacanej składki przeznaczana jest na ochronę. Decydując się na polisę unit-link, wyboru funduszu dokonuje się spośród kilkudziesięciu funduszy zarządzanych przez różne Towarzystwa Funduszy Inwestycyjne (TFI) oraz fundusze inwestujące powierzone im środki w zagraniczne instrumenty finansowe. Polisa unit-link to produkt czysto inwestycyjny, jedynie „opakowany w ubezpieczenie”. Polisy typowo inwestycyjne są godne rozważenia przez osoby, którym nie zależy na ochronie ubezpieczeniowej (lub posiadają odrębne ubezpieczenie na życie), a chcą efektywnie pomnażać swój kapitał.
Ubezpieczenia z funduszami inwestycyjnymi charakteryzują się małą przejrzystością co do sposobu alokacji składki. Nie wiadomo do końca jaka część składki przeznaczana jest na ochronę ubezpieczeniową, a jaka jest inwestowana. Zazwyczaj w pierwszym roku ok. 28% oszczędności jest inwestowanych, w drugim ok. 80%, a w trzecim ok. 92% – 95%. Ich zaletą jest natomiast duża elastyczność, tj. w trakcie trwania umowy ubezpieczenia możemy w ramach tej polisy podnieść maksymalnie sumę ubezpieczenia, kiedy potrzebujemy wysokiej ochrony (np. główny żywiciel rodziny podejmuje ryzykowną pracę, albo brany jest kredyt hipoteczny, który musi być zabezpieczony taką polisą scedowaną na bank), a po zmianie sytuacji obniżyć sumę ubezpieczenia, przez co większa cześć składki będzie inwestowana. Natomiast w przypadku polis unit-link znacznie łatwiej określa się kwotę, która zostanie zainwestowana.
Polisy lokacyjne to jedna z najprostszych metod lokowania kapitału w produktach ubezpieczeniowych o charakterze inwestycyjnym. Ich dystrybucją zajmują się głównie banki, gdyż działają podobnie jak tradycyjne lokaty bankowe. Istnieją jednak pewne zasadnicze różnice pomiędzy tymi dwoma rodzajami produktów: zyski z polisy lokacyjnej, będącej ubezpieczeniem na dożycie, są w przeciwieństwie do odsetek ze zwykłych lokat bankowych zwolnione z 19 proc. podatku od zysków kapitałowych (tzw. podatku Belki), co oznacza, że taryfa składki oferowana klientowi jest rzeczywistym zyskiem jaki polisa wypracuje w całym okresie objętym ubezpieczeniem. Ponadto, polisa lokacyjna jest jednocześnie ubezpieczeniem na życie – całość składki wraz z gwarantowanym przez ubezpieczyciela zyskiem jest również zwolniona z podatku od spadków i darowizn. A to oznacza, że w przypadku śmierci ubezpieczonego, świadczeniobiorca otrzyma całą sumę ubezpieczenia tj. składkę wraz z odsetkami niezależnie od tego, w którym momencie trwania ubezpieczenia doszło do śmierci właściciela polisy. Przy zwykłej lokacie bankowej ewentualny spadkobierca otrzymałby jedynie kwotę odsetek naliczonych do momentu odbioru spadku i jeszcze musiałby zapłacić podatek. Ponadto, większość dostępnych na rynku ofert gwarantuje jedynie zwrot kwoty wpłaconej składki na polisę.
Polisy ubezpieczeniowe a inwestowanie tradycyjne
W ramach polis unit-link towarzystwa ubezpieczeniowe proponują gotowe portfele funduszy, co wymaga tylko jednej opłaty wstępnej w porównaniu z tradycyjnym inwestowaniem oddzielnie w poszczególne fundusze. Droższe jest natomiast zarządzanie portfelem funduszy, jednakże „opakowanie” produktu ubezpieczeniowego w polisę ubezpieczeniową powoduje, iż część z ponoszonych kosztów jest rekompensowana przez oszczędności z tytułu odroczenia płatności podatku od zysków kapitałowych. Sprowadza polisy unit-link do roli portfela wielu funduszy inwestycyjnych. Tak skonstruowany produkt posiada tę przewagę nad zwykłymi funduszami inwestycyjnymi, że potencjalny klient nie musi tworzyć już samodzielnie własnego portfela funduszy. Polisy inwestycyjnej nie powinno się traktować jako typowej polisy na życie. Ochrona jaką zapewnia jest bowiem niewystarczająca w razie wystąpienia nieszczęśliwego wypadku.
Poprawa sytuacji gospodarczej kraju, wzrost płac i zainteresowania Polaków alternatywnymi formami inwestowania pieniędzy, wpływają na coraz większe zainteresowanie ubezpieczeniami inwestycyjnymi. Jak czytamy na łamach portalu Ubezpieczeniaonline.pl, w artykule Wzrost popytu na produkty oszczędnościowe – przyczyny i kierunki, – rosnące zainteresowanie produktami oszczędnościowymi oferowanymi przez towarzystwa ubezpieczeniowe powoduje, że Ubezpieczeniowe Fundusze Kapitałowe (UFK), w których gromadzone są składki z tego typu polis osiągają coraz większe przyrosty aktywów. Popyt na produkty łączące ubezpieczenie z funduszem nie słabnie, wręcz przeciwnie, ich udział rośnie także w globalnych oszczędnościach gospodarstw domowych. W 2005 roku wrósł z 3,3% do 4. W ramach ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych istnieje kilka grup produktów: ubezpieczenia na życie z funduszem oferowane klientom bez ograniczeń, produkty niedostępne w swobodnej sprzedaży z reguły oferowane w ramach bankassurance lub dostępne dla klientów dysponujących odpowiednio wysokimi środkami, a także pracownicze programy emerytalne i indywidualne konta emerytalne. Obecnie wyboru odpowiedniego funduszu można dokonać spośród ponad 300 różnych ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych (różnorodne rozwiązania konkretnych umów, a w szczególności poziomu ochrony, wysokości składki i sumy ubezpieczenia, wyboru funduszy, swobody operowania środkami). Dzięki temu UFK znajdują nabywców wśród ludzi o zróżnicowanych planach i horyzontach inwestycyjnych oraz o różnym nastawieniu do ryzyka, czytamy w artykule ABC Polis Lokacyjnych.
Polisy inwestycyjne – opłaty
To najważniejszy, po wynikach funduszy, element polisy inwestycyjnej, na który należy zwrócić uwagę. W przypadku polis inwestycyjnych wyróżnia się opłaty: wstępną (ustalana jest procentowo do składki początkowej), za zarządzanie (koszty prowadzenia rachunku Ubezpieczeniowego Funduszu Kapitałowego oraz opłaty związane z zarządzaniem aktywami Funduszu przez podmioty zewnętrzne, naliczane są codziennie, a pobierane co miesiąc przez umorzenie na koncie odpowiedniej liczby jednostek uczestnictwa) opłatę administracyjną (opłata z tytułu prowadzenia rachunku, ustalana kwotowo i pobierana raz w miesiącu z góry, podobnie jak w przypadku opłaty za zarządzanie umarza się odpowiednią liczbę jednostek uczestnictwa na koncie), opłatę transakcyjną (pobierana za zrealizowane zlecenie transferu lub zmianę alokacji składki ponad bezpłatne limity określone przez dane towarzystwo), opłatę likwidacyjną (pobierana jest przed każdą wypłatą zarówno całkowitą jak i częściową oraz w przypadku wygaśnięcia umowy), opłatę od wykupu (pobierana jest przez cały czas trwania umowy ubezpieczenia przed każdą wypłatą zarówno całkowitą jak i częściową oraz w przypadku wygaśnięcia umowy), opłatę za ryzyko (zależy to od wieku, płci ubezpieczonego, oraz od wysokości sumy na ryzyko w momencie pobierania opłaty). Opłaty: za wznowienie umowy, za cesję oraz za obniżenie składki regularnej ustalane są kwotowo i pobierane przez umorzenie odpowiedniej ilości jednostek uczestnictwa. Więcej o opłatach w artykule Opłaty w polisach inwestycyjnych, w portalu Ubezpieczeniaonline.pl.
Polisy inwestycyjne różnią się okresem inwestowania, jak czytamy w artykule Optymalny okres inwestowania. Polisa krótkoterminowa (poliso- lokata) zawierana jest na okres od 3 miesięcy do 2 lat, ostateczny zysk jej posiadacza wynosi kilka procent – tak jak na zwykłej lokacie. Z tą różnicą, że zysk nie jest opodatkowany. Umowy zawierane są na okres od 3 miesięcy do 2 lat. Najniższa suma jaką można wpłacić to 1000 zł. czyli podobnie jak w przypadku tradycyjnych lokat. Zaletą takich poliso-lokat jest to, że są przejrzyście skonstruowane a oprocentowanie jest stałe. Polecane jako forma krótkoterminowej, bezpiecznej inwestycji dla osób nielubiących ryzyka, oszczędzających na lokatach bankowych. Poliso- lokaty dostępne są głównie w małych bankach, które weszły we współpracę z towarzystwami, lub należą do tej samej grupy kapitałowej. Polisy strukturyzowane to inwestycje średnioterminowe na 3 do 6 lat, gwarantują brak straty zainwestowanego kapitału, a zyski zależą od zachowania określonego w umowie koszyka indeksów i strategii inwestycyjnej. Polecane jako forma bezpiecznej inwestycji dla osób obawiających się ryzyka, mające pewność, że nie będą potrzebowali zainwestowanego kapitału przez czas trwania umowy, zerwanie jej bowiem grozi brakiem udziału w zyskach i może być obciążone opłatami likwidacyjnymi. Jest to nowy produkt na polskim rynku. Nie jest on jeszcze zbyt powszechny ani popularny, ale specjaliści wskazują go jako przyszłość produktów oszczędnościowych. O wiele bardziej popularne w Polsce są inwestycje długoterminowe – ubezpieczenia na życie z funduszem kapitałowym. Łączą zalety ubezpieczenia na życie i funduszu inwestycyjnego. Z tym, że kwota przeznaczona na ochronę może być ograniczona do minimum, co poprawia efektywność inwestycji. Umowa zawierana jest na co najmniej 10 lat, stopa zwrotu zależy od zysków wypracowanych przez fundusze inwestycyjne, tylko w funduszach gwarantowanych można przewidzieć jakie będą zyski (zazwyczaj od 2,5 do 5%). Inwestycje te są obciążone podatkiem od zysków, jednak następuje to na koniec okresu oszczędzania. Inwestycje długoterminowe polecane są dla osób skłonnych do podejmowania ryzyka inwestycyjnego, ponieważ nie występuje w ich przypadku ochrona kapitału (poza funduszami gwarantowanymi). Zalecane jako alternatywna forma oszczędzania na emeryturę.