Rekomendacja T nieznacznie wpłynie na zdolność kredytową przeciętnych kredytobiorców. Z analizy Expandera wynika, że po jej wprowadzeniu tylko 5 banków będzie musiała poważnie zmienić zasady obliczania maksymalnej kwoty kredytu hipotecznego. Dotyczy to BPS, Polbanku, Pekao, BOŚ i GBW. O kilkaset tysięcy złotych może spaść natomiast zdolność kredytowa osób o bardzo wysokich dochodach.
Najprawdopodobniej w tym tygodniu KNF przyjmie Rekomendację T, ale wejdzie ona w życie dopiero w sierpniu, czyli po upływnie 6 miesięcy. Wprowadzi nowe regulacje dla banków w zakresie monitoring i kontroli ryzyka kredytowego. Rekomendacja będzie dotyczyła nie tylko kredytów mieszkaniowych, ale także konsumpcyjnych (m. in. pożyczek gotówkowych). Największe skutki dla kredytobiorców wywołają zapisy dotyczące obliczania zdolności kredytowej. Ostateczny projekt rekomendacji stanowi, że miesięczna suma rat wszystkich kredytów spłacanych przez klienta nie powinna stanowić więcej niż 50% jego dochodu netto. Wyjątek zrobiono jedynie dla osób, których dochód przewyższa poziom przeciętnego wynagrodzenia. W ich przypadku maksymalny stosunek rat do dochodów może wynieść 65%.
Wpływ wymienionego zapisu na rynek kredytów hipotecznych będzie najprawdopodobniej niewielki. Z analizy Expandera wynika, że tylko w 5 bankach, które najliberalniej obliczają zdolność kredytową, rata kredytu może przekroczyć limit wyznaczony przez Rekomendację T. W przypadku 4-osobowej rodziny osiągającej dochód 3,5 tys. zł netto, kredyt z ratą wyższą niż 50% ich dochodów są gotowe udzielić Bank Polskiej Spółdzielczości, Polbank i Pekao. Są to banki, które przyznają najwyższe kwoty kredytów w złotych osobom o stosunkowo niewielkich dochodach. W BPS opisana wyżej rodzina może uzyskać kredyt nawet na kwotę ok. 400 000 zł. Szacowana wysokość raty tego kredytu wyniesie ok. 2400 zł, co stanowi 69% kwoty dochodu. W Polbanku stosunek raty do dochodów wyniesie ok. 60%, a w Pekao ok. 52%. Warto również wspomnieć o Pekao Banku Hipotecznym , BNP Paribas Fortis i Alior Banku, w których wskaźnik przekracza 45%.
Wyliczenia dla 4-osobowej rodziny z dochodem 3500 zł netto dla kredytu w złotych
|
Maksymalna kwota kredytu (w tys. zł)* |
Szacowana wysokość raty dla max. kwoty |
Stosunek raty do dochodu |
|
|
BPS |
400,0 |
2 406 zł |
69% |
|
Polbank EFG |
325,3 |
2 110 zł |
60% |
|
Bank Pekao |
281,0 |
1 810 zł |
52% |
|
Pekao Bank Hipoteczny |
260,0 |
1 716 zł |
49% |
|
BNP Paribas Fortis |
257,6 |
1 630 zł |
47% |
|
Alior Bank |
246,0 |
1 604 zł |
46% |
|
Bank BGŻ |
241,1 |
1 582 zł |
45% |
|
Bank Millennium |
237,1 |
1 463 zł |
42% |
|
PKO Bank Polski |
215,9 |
1 412 zł |
40% |
|
BZ WBK |
242,7 |
1 386 zł |
40% |
|
Lukas Bank |
214,0 |
1 334 zł |
38% |
|
Bank Ochrony Środowiska |
197,5 |
1 305 zł |
37% |
|
Raiffeisen Bank |
204,0 |
1 285 zł |
37% |
|
ING Bank Śląski |
191,7 |
1 210 zł |
35% |
|
mBank |
162,7 |
1 202 zł |
34% |
|
MultiBank |
162,6 |
1 201 zł |
34% |
|
Allianz Bank Polska |
184,1 |
1 184 zł |
34% |
|
Gospodarczy Bank Wielkopolski |
170,0 |
1 116 zł |
32% |
|
Bank Pocztowy |
155,1 |
1 008 zł |
29% |
|
Citi Handlowy |
164,0 |
996 zł |
28% |
|
Bank BPH |
114,0 |
919 zł |
26% |
|
Nordea Bank Polska |
114,7 |
734 zł |
21% |
|
* przy założeniu, że klient nie spłaca żadnych innych kredytów |
|||
Zbadaliśmy również jak kształtuje się ten stosunek w przypadku 4-osobowej rodziny, w której małżonkowie zarabiają łącznie 8 tys. zł netto miesięcznie. Przypomnijmy, że zgodnie z zapisami Rekomendacji T, jeśli dochód jest wyższy niż przeciętne wynagrodzenie (w przeliczeniu na dorosłego członka rodziny), to stosunek raty do dochodów nie powinien przekraczać 65%. Z obliczeń Expandera wynika, że w tym przypadku dwa banki – BOŚ i Gospodarczy Bank Wielkopolski – będą musiały zmienić swoje metody wyliczania zdolności. W tym pierwszym opisana rodzina może bowiem uzyskać kredyt nawet na kwotę 860 500 zł. Szacowana wysokość jego raty wyniesie ok. 5685 zł, czyli aż 71% dochodu.
Warto jednak zauważyć, że po opłaceniu raty w BOŚ, na życie pozostanie rodzinie ok. 2315 zł. To dużo, jeśli porównamy to z kwotą, która po opłaceniu raty pozostaje rodzinie zarabiającej 3500 zł. W jej przypadku rata w BPS wynosi ok. 2400 zł, czyli na życie pozostaje zaledwie 1100 zł.
Wyliczenia dla zamożnej rodziny pokazują również dlaczego bankom tak bardzo zależało na ustaleniu oddzielnych limitów dla kredytobiorców o niskich i wysokich dochodach (pierwotna wersja zakładała limit na poziomie 50% dla wszystkich). Aż w 12 bankach rodzina osiągająca dochód powyżej średniej może płacić ratę przekraczającą 50% jej dochodów. Gdyby więc pozostały pierwotne założenia (50% niezależnie od dochodów), to wpływ rekomendacji na rynek kredytów hipotecznych byłby znacznie większy.
Wyliczenia dla 4-osobowej rodziny z dochodem 8000 zł netto dla kredytu w złotych
|
Maksymalna kwota kredytu (w tys. zł)* |
Szacowana wysokość raty dla max. kwoty |
Stosunek raty do dochodu |
|
|
Bank Ochrony Środowiska |
860,5 |
5 685 zł |
71% |
|
Gospodarczy Bank Wielkopolski |
800,0 |
5 253 zł |
66% |
|
BPS |
850,0 |
5 113 zł |
64% |
|
Bank Millennium |
819,5 |
5 056 zł |
63% |
|
Polbank EFG |
779,4 |
5 055 zł |
63% |
|
HSBC Bank Polska |
817,0 |
5 041 zł |
63% |
|
Raiffeisen Bank |
761,0 |
4 795 zł |
60% |
|
Bank Pekao SA |
709,0 |
4 566 zł |
57% |
|
Bank BGŻ |
665,8 |
4 367 zł |
55% |
|
mBank |
566,0 |
4 181 zł |
52% |
|
MultiBank |
565,9 |
4 180 zł |
52% |
|
PKO Bank Polski |
630,6 |
4 123 zł |
52% |
|
BNP Paribas Fortis |
650,2 |
4 114 zł |
51% |
|
Nordea Bank Polska |
630,9 |
4 038 zł |
50,5% |
|
Pekao Bank Hipoteczny |
600,0 |
3 960 zł |
49% |
|
Allianz Bank Polska |
589,8 |
3 794 zł |
47% |
|
ING Bank Śląski |
589,9 |
3 725 zł |
47% |
|
Alior Bank |
562,0 |
3 664 zł |
46% |
|
Citi Handlowy |
573,0 |
3 480 zł |
43% |
|
Bank Pocztowy |
534,2 |
3 472 zł |
43% |
|
Lukas Bank |
540,0 |
3 367 zł |
42% |
|
BZ WBK |
582,4 |
3 325 zł |
42% |
|
Bank BPH |
412,0 |
3 321 zł |
42% |
|
DnB NORD |
536,4 |
3 317 zł |
41% |
|
Deutsche Bank PBC |
510,0 |
3 163 zł |
40% |
|
* przy założeniu, że klient nie spłaca żadnych innych kredytów |
|||
Powyższe wyliczenia wskazują, że przeciętni kredytobiorcy nie mają powodów do obaw. Nowa rekomendacja w bardzo niewielkim stopniu ograniczy ich dostęp do kredytów hipotecznych. Jedynie w wymienionych wyżej 5 bankach sprowadzi ona maksymalną zdolności kredytowej do bezpiecznego poziomu. Jedynie osoby o bardzo wysokich zarobkach mogą odczuć negatywny wpływ nowej rekomendacji. Dla przykładu, jeśli 4-osobowa rodzina dysponuje dochodem rzędu 20 000 zł netto miesięcznie, to maksymalna wysokość ich raty będzie mogła wynosić 13 000 zł (65%*20 000 zł). Maksymalna kwota kredytu zostanie więc ograniczona do ok. 1,95 mln zł. Tymczasem obecnie taka rodzina może uzyskać kredyt nawet na 2,55 mln zł. Rekomendacja T spowoduje więc, że zdolność kredytowa opisanej rodziny spadnie aż o 600 tys. zł.
Źródło: Expander