Wyniki GUS za III kwartał 2011 r. o bezrobociu w podziale na województwa i grupy wiekowe, kreślą czarny scenariusz dla młodych poszukujących pracy. Są regiony w których nawet 60 proc. bezrobotnych stanowią osoby przed 34 rokiem życia: lubelskie – 57 proc., małopolskie – 56 proc., świętokrzyskie – 54 proc. W skali całego kraju najwięcej bezrobotnych ma od 15-34 lat. Czy można już mówić o straconym pokoleniu? W jaki sposób ograniczyć skalę tego zjawiska i wspierać młodych bezrobotnych?
Często starcie młodego człowieka z rynkiem pracy jest okupione o wiele większym stresem niż lata nauki. Zazwyczaj, wybierając się na studia, młodzież nie ma jasno sprecyzowanych planów zawodowych, a wybór kierunku jest dziełem przypadku. Ponadto świadomość kompetencji niezbędnych do rozpoczęcia kariery zawodowej i zasad, jakimi rządzą się procesy rekrutacyjne, jest znikoma. W efekcie wchodząc na rynek pracy młody człowiek w pierwszej kolejności napotyka schody, które bardzo ciężko mu pokonać.
– Niestety w dużej ilości przypadków jakie znam, w sytuacji „niedostosowania” do wymagań rynku pracy, młodzi ludzie tracą motywację do poszukiwania pracy i pod pretekstem rozwoju, edukacji, zdobywania wykształcenia, przedłużają życie studenckie. A przecież pracę z nauką można pogodzić. Znam wiele osób, które kształcą się, robią doktoraty, kończą kolejne kierunki studiów i jednocześnie pracują. Takie osoby mają przewagę na rynku pracy bowiem pracodawcy zwykle poszukują kandydatów z doświadczeniem, tak aby czas wdrażania do nowych obowiązków był jak najkrótszy – mówi Anna Krawczyk, analityk rynku pracy, Adecco Poland.
Deficyt miejsc pracy czy doświadczenia?
Długotrwałe niedopasowanie zawodowe młodych ludzi do rynku pracy może skutkować rosnącą liczba młodych, zdolnych, wykształconych, ale sfrustrowanych osób, które nie widzą szans na osiągnięcie stabilizacji życiowej. Według danych EUROSTAT, młodych bezrobotnych do 25 roku życia jest obecnie w całej Unii Europiejskiej 5,5 mln osób. W Polsce według ostatniego badania BAEL stopa bezrobocia wśród młodzieży sięga 29 proc. co daje liczbę 188 tys. bezrobotnych absolwentów różnego rodzaju szkół. Rośnie grupa osób niezadowolonych i zmęczonych tym, że pomimo wykształcenia i innych kwalifikacji nie może dopasować się do realiów rynku pracy. W obliczu tzw. zjawiska „Oburzonych”, protestujących przeciw kryzysowi i sposobowi walki z recesją, bezrobocie młodych może być szczególnie poważnym zagrożeniem.
– W skrajnych przypadkach może się przerodzić w popieranie radykalnych idei politycznych, w innych kończy się decyzją o emigracji z Polski. Ponadto w sytuacji gdy działalność zawodowa oprócz funkcji zaspakajania potrzeb materialnych pełni też rolę rozwijającą umiejętności interpersonalne i społeczne, osoby pozbawione satysfakcjonującego wyzwania zawodowego nie mają możliwości ich rozwijania i podejmują pracę poniżej kwalifikacji co jeszcze bardziej pogłębia frustrację – informuje Anna Krawczyk.
Ponadto absolwenci, którzy nie mogą znaleźć swojego miejsca na rynku pracy, stają się częścią bezrobocia ,,strukturalnego” czyli powstającego na tle rozbieżności między kwalifikacjami ludzi zdolnych do pracy, a popytem na te kwalifikacje. Osoby takie przestają być aktywne i zmotywowane do poszukiwania pracy, a co za tym idzie zaczynają korzystać z tzw. pasywnych programów pomocowych – pomocy socjalnej i opieki społecznej.
Im szybciej tym lepiej
Rozwiązaniem sytuacji może być promocja poradnictwa zawodowego już na etapie liceum, a nawet gimnazjum oraz inwestycja w rozwój akademickich biur karier. Zachęcanie uczniów, studentów do podejmowania staży lub jak najwcześniejszego poszukiwania pracy, mogą mieć ogromny wpływ na ich zawodową przyszłość.
– Podjęcie pracy np. tymczasowej, stażu czy praktyk w na etapie edukacji, pozwala młodzieży dostosować obowiązki zawodowe do trybu życia i obowiązków szkolnych. Młodzi mogą się bardziej usamodzielnić, zdobyć cenne doświadczenie, a przede wszystkim nabyć podstawowe kompetencje w zakresie np. obsługi klienta, organizacji i stylu pracy w firmach. Praca wymaga też zainteresowania otoczeniem zewnętrznym w którym działa pracodawca m.in. rynkiem, branżą, przepisami – taka wiedza z pewnością procentuje w przyszłości. Nie bez znaczenia jest także aspekt wychowawczy – praca uczy odpowiedzialności, systematyczności i bycia obowiązkowym. Rozwija potrzebę kreatywnego myślenia, kształtuje umiejętność identyfikacji z grupą, pracy z ludźmi, konfrontowania własnej postawy z postawami innych – przekonuje Anna Krawczyk.
Odbywanie praktyk zawodowych zachwalają też sami zainteresowani
– Osoby, które kończą studia, ale nie zdobywają w tym czasie żadnego doświadczenia mają spore kłopoty z wejściem rynek pracy. Niestety to już nie te czasy, kiedy za dyplom uniwersytetu z pocałowaniem dłoni przyjmowali absolwenta tam gdzie chciał. Studia dają podłoże teoretyczne, ale praktycznych umiejętności trzeba nauczyć się na własną rękę. Mnie praktyki w Adecco pokazały jak wygląda praca w biurze dużej firmy, nauczyły jak uzyskiwać potrzebne informacje. Są też barwnym wpisem w CV, który pokazuje, że poza siedzeniem w książkach jako studentka jestem też osobą aktywną w innych obszarach, co bardzo cenią potencjalni pracodawcy – mówi Patrycja Dewor praktykantka Adecco z roku 2011.
Najważniejszy pierwszy krok
W celu wspierania aktywności młodzieży na rynku pracy, Adecco Poland prowadzi program praktyk dla studentów i absolwentów. Pierwsza edycja ruszyła w 2009 roku. Osobom zainteresowanym zdobywaniem pierwszych zawodowych szlifów już na etapie edukacji, Adecco Poland proponuje praktyki przy realizacji projektów rekrutacyjnych w dziale Rekrutacji stałych, który specjalizuje się w poszukiwaniach managerów i specjalistów. Stażyści wspomagają doświadczonych konsultantów w kontaktach z kandydatami, redagowaniu opisów stanowisk, zamieszczaniu ogłoszeń w mediach czy selekcji napływających aplikacji. Uczą się jak wygląda obecnie rynek pracy w Polsce, jaka jest specyfika firm działających w gospodarce, ale też na co zwracają uwagę rekruterzy prowadząc procesy rekrutacyjne. Konsultanci Adecco przekazują stażystom zasady budowania profilu zawodowego, postępowania rekrutacyjnego, kontaktów z kandydatami i klientami.
– Początkowy etap to czas wprowadzania w zakres obowiązków, realizowane projekty i narzędzia, a także szkolenie związane z metodą direct search. Jednak stopniowo zadania wymagają coraz większej samodzielności – wyjaśnia Anna Krawczyk.
Praktyki w Adecco wysoko procentują na rynku pracy – aż 90 proc. osób znajduje zatrudnienie w branży doradztwa personalnego lub w wewnętrznych działach HR.
– Staramy się aby praktyki dały ogólny i całościowy pogląd na specyfikę naszej branży. Chcemy, żeby praktykanci dowiedzieli się nie tylko jak wygląda praktyczna strona naszego zawodu, ale też praca od strony biznesowej – mówi Wioletta Podstawka, Team Leader Działu Rekrutacji Stałych.
Ponadto Adecco co roku organizuje „Dni otwarte”. Inicjatywa skierowana jest do wszystkich zainteresowanych znalezieniem ciekawej pracy, stawiających na rozwój osobisty i poszukujących własnej drogi zawodowej. Wystarczy przynieść swoje CV, a profesjonalni doradcy zawodowi podpowiadają, na co należy zwrócić uwagę przygotowując sie do rozmowy o pracę, jak prawidłowo pisać dokumenty aplikacyjne, jak podczas spotkania urzec rekrutera. Ponadto specjaliści Adecco „trenują” z kandydatami przebieg rozmowy kwalifikacyjnej, udzielając indywidualnych rad oraz wskazują alternatywne metody poszukiwania pracy.
Źródło: Adecco