Najlepszym sposobem płatności za dokonywane w sieci zakupy jest karta płatnicza. Niestety wykorzystywane do tego celu mogą być tylko tzw. karty wypukłe i nieliczne karty płaskie przeznaczone do Internetu. Tego rodzaju kart jest w naszym kraju tylko około 3 milionów, z ogólnej liczny 17 milionów kart posiadanych przez Polaków. Według badań, ilość internautów w naszym kraju jest oceniana na około 10 milionów, co oznacza, że zdecydowana ich większość nie posiada karty, którą mogłaby zapłacić za towary lub usługi zakupione w sieci.
Kredytówki nie dla każdego
Najłatwiejszym sposobem zdobycia karty służącej do płatności w sieci, jest uzyskanie wypukłej karty kredytowej. Ta droga jest jednak przeznaczona tylko i wyłącznie dla osób posiadających stałe i nadające się do udokumentowania dochody. Aby uzyskać wypukła kartę konieczne jest posiadanie miesięcznego dochodu na poziomie co najmniej 800 zł netto. Wyjątkowo niektóre banki wydaja także karty kredytowe studentom, przy dużo niższym poziomie dochodów. Warto pamiętać, ze niektóre banki wydają karty kredytowe, już przy dochodach 500 zł netto są to jednak często karty płaskie, którymi w Internecie płacić nie można.
Osoby które nie mają stałych dochodów, które mogą udokumentować, natomiast posiadają dobra historię rachunku mogą w niektórych bankach starać się o karty obciążeniowe. Karty te tracą obecnie swoja popularność, lecz nadal znajdują się w ofercie większości dużych banków. Karty obciążeniowe różnią się tym od kredytowych, iż klient musi co miesiąc, po zakończeniu okresu rozliczeniowego, spłacić całe zadłużenie z karty. Spłata następuje automatycznie z rachunku ROR, który obligatoryjnie jest prowadzony w banku wydającym kartę. Wszystkie karty obciążeniowe to karty wypukłe nadające się do płacenia w Internecie.
Ewolucja karty wirtualnej
Ponieważ jeszcze kilka lat temu karty kredytowe, i w ogóle karty wypukłe, były posiadane przez bardzo nieliczne osoby na rynku pojawiły się w znaczącej ilości tzw. „karty wirtualne”. Karty te były przeznaczone tylko i wyłącznie do płatności w Internecie oraz innych dokonywanych na odległość (przez telefon lub korespondencyjnie – ten ostatni sposób nie jest już zbyt często praktykowany, choć jest możliwy). Karty takie nie posiadały paska magnetycznego, zatem nie można było z nich korzystać w sklepach i bankomatach. Do płatności można było wykorzystać jedynie numer karty.
Z kart wirtualnych korzystały i nadal korzystają nie tylko osoby, dla których jest to jedyny dostępny sposób płatności za towary zakupione przez Internet. Także wiele osób, które posiadały wypukłe karty, nie korzystało z nich z uwagi na obawy o bezpieczeństwo podawanych przez siebie danych. Osoby te także wykorzystywały na co dzień karty wirtualne. Karty „wirtualne” wydaje obecnie tylko mBank i MultiBank, z ich wydawania wycofały się natomiast PKO Bank Polski i Invest Bank.
Karta przedpłacona
Obecnie dawną role kart wirtualnych przejęły karty przepłacone (tzw. pre-paid). Działają one na podobnej zasadzie co karty wirtualne, z tą różnicą, że można z nich korzystać także w tradycyjnych sklepach i bankomatach.
Kartę przepłaconą kupuje się w oddziale banku, który kartę wydaje. Jednocześnie można lub trzeba (zależnie od regulacji danego banku) zasilić kartę odpowiednia kwota pieniędzy. Po dokonaniu zasilenia pieniądze zostają umieszczone na rachunku karty i mogą służyć do dokonywania nią różnego rodzaju płatności. Pieniądze mogą zostać wybrane z bankomatu, można nimi także zapłacić w sklepie, lub to co najbardziej nas interesuje, poprzez Internet.
Ponieważ karty przepłacone najczęściej nie posiadają wybitego imienia i nazwiska posiadacza, zasiloną kartę można podarować innej osobie. W takiej sytuacji trzeba jednak uważać, bo w razie zgubienia karty wszystkie formalności zwiane z odzyskiem zgromadzonych pieniędzy będzie musiał wykonać darczyńca.
Bezpieczeństwo pre-paid
W przypadku płatności w Internecie karty przepłacone zapewniają takie samo bezpieczeństwo jak karty wirtualne. Cała istota karty przepłaconej polega na tym, że korzystając z Internetu przelewamy na rachunek karty dokładną, odliczoną sumę potrzebną do płatności. Robimy to na chwilę przed dokonaniem samej płatności. Powoduje to, że przez cały czas na rachunku karty nie znajdują się żadne pieniądze. Nawet więc jeśli ktoś pozna dane naszej karty, to w żaden sposób nie będzie mógł danych tych wykorzystać dla dokonania płatności.
Oczywiście trzeba pamiętać, że scenariusz natychmiastowego przelewu środków jest możliwy tylko w sytuacji, gdy swój rachunek posiadamy w tym samym banku, który wydał kartę przepłaconą. Tylko bowiem w takiej sytuacji przelew na rachunek karty następuje natychmiast. Jeśli oba rachunki znajdują się w różnych bankach wtedy przelew taki może iść od kilku godzin, nawet do dwóch dni (jeśli zlecimy go w weekend). To duża wada kart przepłaconych, jednak dokładnie tą samą wada były obarczone karty wirtualne, z tym ze banki nie wydawały ich wcale osobom które nie posiadały u nich konta.
Oczywiście tą niedogodność można w łatwy sposób przezwyciężyć, przelewając na kartę od razu większa sumę, która później będzie się wykorzystywać do płatności. To jednak odbiera karcie przepłaconej pełne bezpieczeństwo dokonywanych nią transakcji w Internecie. Tym bardziej jest to ważne, że z kart przedpłaconych można także korzystać w sklepach, gdzie ryzyko ujawniania danych o karcie jest duże.
ING Bank Śląski
ING to bank, który jest pionierem wydawania kart przepłaconych w naszym kraju. Pierwsze karty przepłacone pojawiły się w ofercie tego banku już w 2001 roku. Służyły one jednak tylko do płatności w terminalach POS oraz do pobierania gotówki w bankomatach i nie można było nimi płacić w Internecie.
Dopiero na przełomie października i listopada 2005 roku ING wprowadził do swojej oferty eKartę, czyli kartę przepłaconą służącą do płatności w Internecie. Karta ta pozwala także na płacenie w punktach handlowo-usługowych. Ze względu na swój kształt – jest to także pierwsza karta „wycinana” na naszym rynku – nie można z niej korzystać w bankomatach.
Wydanie karty, która jest ważna 18 miesięcy, kosztuje 24 zł. Kartę mogą uzyskać tylko osoby pełnoletnie, ale użytkownikiem karty mogą stać się wszystkie osoby, które ukończyły 13 rok życia. Karta jest wydawana „od ręki” w dowolnej placówce ING.
W momencie zakupu karty nie trzeba jej zasilać, można to zrobić później w dowolnym momencie. Zasilenie może nastąpić poprzez wpłatę gotówkowa w odziane ING lub poprzez przelew na rachunek połączony z kartą. Przelew może być dokonany z dowolnego banku, jednak jeśli jest zlecony z konta w ING wtedy karta jest zasilana natychmiast.
Bank Zachodni WBK
Karty Banku Zachodniego WBK są sprzedawane w inny sposób niż karty ING. Po pierwsze zostały zakwalifikowane jako pieniądz elektroniczny, dlatego osoba kupująca nie musi podpisywać w oddziale umowy, ani nawet legitymować się. Po drugie karty są sprzedawane w formie zasilonej określoną kwotą pieniędzy. Bank sprzedaje dwa nominały karty – 100 i 500 zł a klient płaci jeszcze 15 zł za wydanie samej karty.
Przy zakupie karty należy zaznaczyć, że chodzi o karty „z doładowaniem”, bowiem bank sprzedaje także karty prezentowe pozbawione tej funkcjonalności. Możliwość doładowania oznacza, że po wykorzystaniu kwoty pierwotnie zgromadzonej na karcie istnieje możliwość ponownego jej zasilenie, dokładnie tak samo jak karty ING (czyli w formie wpłaty lub przelewu). Kartę możemy wykorzystywać, poza płaceniem w Internecie, do płatności w terminalach POS oraz wypłat w bankomatach.
Tym co odróżnia kartę BZ WBK od wszystkich innych kart przepłaconych na rynku, jest wyposażenie jej w chipa. Dzięki chipowi karta jest bezpieczniejsza i prawie niemożliwa do skopiowania dla skimmerów, czyli przestępców kartowych. Niestety z większości zalet technologii chipowej nie można jeszcze w naszym kraju korzystać ze względu na niewielką ilość terminali POS i bankomatów, które obsługują te karty z użyciem chipa. Oczywiście gdy terminal nie potrafi współpracować z chipem, karta posiada jeszcze pasek magnetyczny, z którego może skorzystać sprzedawca.
Pewną wadą kart BZ WBK są narzucone przez banki limity transakcyjne. Kartą o nominale 100 zł nie wykonamy żadnej jednorazowej transakcji na kwotę wyższą niż owe 100 zł. W przypadku kart o nominale 500 zł limit wynosi 500 zł, co juz jest kwota wystarczającą w znaczącej ilości przypadków. Warto jednak zdawać sobie sprawę, ze kartą taką nie wykonamy transakcji na wyższą kwotę.
Podsumowanie
W bieżącym roku doszło na naszym rynku do poważnej rewolucji. Karty wirtualne powoli wychodzą już z użytku, zastępowane przez bardziej wszechstronne karty przepłacone. Nie sposób zauważyć że zarówno karta „wycinana” ING oraz chipowe karty BZ WBK, to produkty bardzo zaawansowane nie tylko jak na warunki Polskie ale i Europejskie (przynajmniej Środkowoeuropejskie). Obie te karty można spokojnie polecić każdemu, kto chce w sposób bezpieczny (a nierzadko także efektowny) płacić kartą w Internecie i poza nim.
Kolejna rewolucja czeka nas jednak już w najbliższych latach, kiedy to banki wdrożą technologie oparte na 3D Secure i powszechnie zaoferują płaskie karty debetowe, które umożliwiać będą płatności w Internecie.