Czwarty grudnia to dzień patronki górników, świętej Barbary. W kopalniach obchodzi się wtedy „Barbórkę”, a część górników otrzymuje specjalne, dodatkowe wynagrodzenie czyli równowartość jednej pensji wyliczanej na podstawie ostatnich 12 miesięcy.
Każdy zdaje sobie sprawę z tego, jak ciężka i niebezpieczna jest praca górnika, a mimo to wysokość zarobków, premii, czy nagród ciągle budzi zazdrość u przedstawicieli innych zawodów. Przywileje wynikające z Karty Górnika nie dotyczą wszystkich pracowników. Premię regulaminową w 2012 roku otrzymało tylko 28% górników, a mediana rocznej premii regulaminowej wynosiła 5 018 PLN. Jedna czwarta górników otrzymała więcej niż 6 807 PLN.
Znacznie więcej, bo aż 51% pracujących w tym zawodzie otrzymało nagrodę i premię uznaniową. Mediana nagród i premii uznaniowych była o 19% wyższa od premii regulaminowej i wynosiła 5 982 PLN. Co czwarty górnik otrzymał nie mniej niż 9 027 PLN, natomiast 25% najniższej nagrodzonych i premiowanych górników otrzymało poniżej 3 526 PLN. Do nagród i premii uznaniowych zalicza się również dodatkową pensję na „Barbórkę” – podaje GUS. Ta nagroda roczna według ustawy przysługuje wszystkim górnikom zatrudnionym przed 1996 rokiem, ale nie tylko. Dostają ją również górnicy w kopalniach, w których związki zawodowe wynegocjowały to w układach zbiorowych.
Tabela 1. Roczna wysokość premii regulaminowych oraz nagród i premii uznaniowych górników w 2012 roku w Polsce (PLN) | ||||
świadczenia | I kwartyl | mediana | III kwartyl | |
premie regulaminowe | 2 953 | 5 018 | 6 807 | |
nagrody i premie uznaniowe | 3 526 | 5 982 | 9 027 | |
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS |
ZUS podaje, że w 2013 roku w Polsce było ok. 206 tysięcy emerytów – byłych górników. Jak pokazuje wykres 1., 26% z nich to osoby poniżej 54. roku życia. Byłych górników na emeryturze, mających mniej niż 65 lat, było w Polsce w sumie prawie 130 tysięcy. To znacznie ponad połowa (63%) wszystkich emerytów, pracujących wcześniej w kopalniach.
Wykres 1. Struktura wieku osób, pobierających emerytury górnicze w 2013 roku
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS
Redakcja portalu wynagrodzenia.pl