Polki są ostrożne i wolą oszczędzać. Zarabiają statystycznie mniej, ale to one zarządzają domowymi budżetami i decydują o wydatkach. Pieniądze to dla nich sposób na zagwarantowanie bezpieczeństwa sobie i bliskim, a nie cel sam w sobie. Rzadko inwestują i nie ufają swojej znajomości mechanizmów funkcjonowania produktów bankowych, choć to one mają lepszą finansową intuicję.
Deutsche Bank PBC przeprowadził badanie postaw finansowych Polek żyjących w gospodarstwach domowych, w których przynajmniej jedna osoba osiąga stałe dochody. Zadał szereg pytań dotyczących zwyczajów finansowych oraz produktów
i usług bankowych. Uzupełniona o sondaż na grupie reprezentatywnej dla ogółu Polaków oraz ankietę przeprowadzoną wśród doradców Klienta DB PBC analiza wyników posłużyła do stworzenia przekrojowego raportu „Portret finansowy Polki 2013”.
- Kobiety dysponujące stałymi dochodami aktywnie korzystają z usług bankowych – aż 93 proc. ma konto w banku, 52 proc. przyznaje, że używa karty kredytowej, 36 proc. – korzysta z lokat, a 35 proc. – z ubezpieczeń;
- Polki częściej niż Polacy zarządzają rodzinnym budżetem i skrzętnie go kontrolują – W 47 proc. polskich domów to kobieta zajmuje się bieżącymi zakupami, w 45,5 proc. – częściej zarządza spłatą zobowiązań (pożyczek, rachunków), w ponad 17 proc. domów decyduje, gdzie ulokować oszczędności. Mężczyźni wykonują te obowiązki częściej w odpowiednio 11,5 proc., 30 proc. i 13,6 proc. domów;
- Przezorne, zapobiegliwe, myślą długoterminowo – 76,9 proc. Polek żyjących w gospodarstwach o stałych dochodach skrupulatnie kontroluje wydatki. W dwóch trzecich preferują one całkowicie bezpieczne produkty bankowe, zwłaszcza te oszczędnościowe.
– Raport pokazuje, że rola kobiet w zarządzaniu pieniędzmi polskich rodzin była do tej pory niedoceniana – mówi Monika Szlosek, Dyrektor Zarządzający Bankowością Detaliczną i Inwestycyjną w Deutsche Bank PBC. – Polki każdego dnia podejmują szereg decyzji finansowych i robią to świadomie, wykazując się przezornością, a także biorąc pod uwagę długi horyzont czasowy. To zalety, które jak się okazuje, są dużo mniej powszechne wśród mężczyzn – dodaje.
W swoim badaniu Deutsche Bank PBC skupił się na kobietach, które nie są wyłączone z rynku finansowego z powodów ekonomicznych – tzn. mają stałe źródło utrzymania, pracując same lub prowadząc gospodarstwo domowe z pracującym partnerem. W badaniu wzięły udział 1092 kobiety w wieku do 62 lat.
Badanie pokazało, że poziom ubankowienia ma niewiele wspólnego z płcią, a raczej ze statusem materialnym. W rodzinach, które dysponują stałym dochodem konto ma aż 93 proc. pań, podczas gdy w całej populacji dorosłych Polaków według danych Narodowego Banku Polskiego konto posiada niecałe 80 proc. Aż 52 proc. respondentek badania twierdzi, że korzysta z karty kredytowej, 36 proc. z lokaty, a 35 proc. z ubezpieczeń.
Czy mając do dyspozycji pieniądze i szeroki wybór produktów finansowych Polki podejmują decyzje w taki sam sposób, jak mężczyźni? Jak pokazało badanie w dużej mierze zależy to od poziomu dochodów, skomplikowania produktu (czy raczej tego, na ile potencjalnie jest on ryzykowny) i tego w jakim typie gospodarstwa domowego dana kobieta żyje (samotnie, z mężem lub partnerem, dziećmi czy rodzicami). Według deklaracji respondentek samodzielny wybór podstawowych produktów z szerokiej oferty polskich banków przychodzi im bardzo łatwo. Konto wybrało dla siebie 94 proc. badanych, lokatę 89 proc., niewiele mniej karty kredytowe czy program emerytalny (odpowiednio 87 i 86 proc).
Kiedy jednak kobieta staje przed decyzją o znacznej inwestycji lub rozważa nabycie produktu finansowego oznaczającego długoterminowe zobowiązanie, większość (ponad 54 proc.) wybierze go dopiero po konsultacji ze znajomymi, przyjaciółmi albo rodziną. Jedna trzecia poradziłaby się doradcy inwestycyjnego, a ponad 7 proc. wręcz poprosiłoby bliską osobę, by ta podjęła decyzję za nie. Jak potwierdzili ankietowani przez Deutsche Bank PBC doradcy Klienta panie w takich sytuacjach zdecydowanie dłużej się zastanawiają i zadają więcej pytań, niż klienci mężczyźni, chcąc dobrze zrozumieć mechanizm danego produktu.
Wbrew stereotypowemu obrazowi rozrzutnej kobiety szalejącej na zakupach – jak pokazało badanie Deutsche Bank PBC – Polki bardzo skrupulatnie kontrolują swój i rodzinny budżet. Ponad trzy czwarte badanych przyznało, że dokładnie monitoruje swoje wydatki i przychody. Lubią wiedzieć, ile mają pieniędzy, oraz jakie sumy i na co wydają. To bardzo dobra wiadomość dla kondycji finansowej polskich rodzin, biorąc pod uwagę, że kobiety dużo częściej niż mężczyźni odpowiadają w gospodarstwach domowych za finanse. W 47 proc. polskich domów to kobieta częściej zajmuje się bieżącymi zakupami, w 45,5 proc. częściej zarządza spłatą zobowiązań (pożyczek, rachunków), w ponad 17 proc. rodzin decyduje, gdzie ulokować oszczędności. Mężczyźni wykonują te obowiązki częściej w odpowiednio 11,5 proc., 30 proc i 13,6 proc. domów.
Badanie potwierdziło natomiast obiegowe przekonanie, że kobiety mają tendencję do martwienia się przyszłością. I tak, jeśli chodzi o finansową kondycję rodziny, choć badane Polki przyznawały, że w zasadzie nie sądzą, aby miały napotkać jakieś poważne problemy finansowe, ponad połowa myśląc o przyszłości rodziny w dłuższej perspektywie „trochę się martwi”. To tłumaczy, dlaczego szukając produktu finansowego dla swoich oszczędności 62 proc. ankietowanych wybrałoby „całkowicie bezpieczny, zapewniający pewny zysk, nawet, gdyby był on niewielki”. Umiarkowany pesymizm w ocenie sytuacji finansowej polskich kobiet wydaje się być źródłem charakterystycznej dla nich zapobiegliwości i potrzeby budowy „poduszki finansowej” na przyszłość. Jednocześnie może być czynnikiem, który powstrzymuje je przed długoterminowymi planami finansowymi, oszczędzaniem na czas emerytury oraz agresywniejszymi inwestycjami z wykorzystaniem zaawansowanych produktów.
– Inwestycje to obszar wiedzy i zachowań finansowych, który Polki powinny jeszcze zagospodarować. Na razie korzystanie z rozwiązań inwestycyjnych pozostaje w domenie mężczyzn, podczas gdy dbałość o płynność finansową, zapobiegliwość i kontrola wydatków w domowym budżecie spoczywają w większości przypadków na kobietach – mówi Szlosek.
Pełna wersja raportu: do pobrania. Tutaj zaś: klip wideo (71 MB).
