Prosty, przejrzysty i jednolity w krajach członkowskich Unii Europejskiej – taki ma być proces sekurytyzacji wierzytelności. Perspektywa ujednolicenia zasad sekurytyzacji w drodze regulacji unijnej wymusi działania także po stronie polskiego ustawodawcy, a praktyka biznesowa podmiotów, spowoduje konieczność uwzględnienia nowych przepisów.
O rosnącym znaczeniu sekurytyzacji dla rynku finansowego świadczy fakt, że – według najnowszego raportu „Wielkość polskiego rynku wierzytelności” – spośród wierzytelności zarządzanych przez Członków KPF, aż 83% pod względem wartościowym stanowią te obsługiwane na rzecz funduszy sekurytyzacyjnych. Zagadnienie unifikacji zasad sekurytyzacji stanie się przedmiotem debaty podczas IV Kongresu Regulacji Prawnych z Obszaru Zarządzania Wierzytelnościami, organizowanego przez Konferencję Przedsiębiorstw Finansowanych (KPF).
W III kwartale 2015 roku w portfelach firm zarządzających wierzytelnościami i będących Członkami KPF znajdowały się wierzytelności o wartości nominalnej 66,9 miliarda PLN, z czego 55,3 mld PLN stanowiły te obsługiwane na rzecz funduszy sekurytyzacyjnych – czytamy w raporcie KPF „Wielkość polskiego rynku wierzytelności„. Dominującą kategorią są wierzytelności zarządzane na rzecz własnych funduszy sekurytyzacyjnych spółek windykacyjnych – ich wartość oscyluje wokół 40 mld PLN, a w przypadku pozostałych ponad 15 miliardów mamy do czynienia z wierzytelnościami, obsługiwanymi na rzecz innych niż własne funduszy. Jednocześnie zwraca uwagę znacząca dynamika wzrostu wierzytelności z tej drugiej kategorii – w porównaniu z III kwartałem 2014, kiedy wyniosła 4,73 mld PLN, ich wartość wzrosła aż ponad 3-krotnie.
Rosnąca popularność sekurytyzacji wynika z faktu, że jest to proces korzystny dla instytucji finansowych – banki sprzedając kredyty do spółek specjalnego przeznaczenia (SPV – special purpose vehicle),odciążają z nich swój bilans. Drugim czynnikiem decydującym o atrakcyjności tej operacji jest transfer i redukcja ryzyka, ponieważ sekurytyzowane aktywa trafiają na rynek kapitałowy, gdzie są nabywane przez inwestorów. W ocenie Komisji Europejskiej rynek sekurytyzacji, którego wolumen w 2014 roku wyniósł 42% wartości sprzed kryzysu finansowego, należy ożywić, by uwolnić dodatkowe źródła finansowania przedsiębiorstw i gospodarstw domowych1. Dlatego KE zaproponowała ustanowienie unijnych regulacji, których przedmiotem staną się wszelkie produkty sekurytyzacyjne i zdefiniowanie, jakie wymagania muszą zostać spełnione, by były one proste, transparentne, jednolite i właściwie nadzorowane.
– Komisja Europejska dostrzega znaczenie sekurytyzacji dla rynku finansowego, proponując działania legislacyjne mające na celu większe ożywienie tej działalności. KPF wraz EUROFINAS uczestniczą w pracach legislacyjnych nad tym zagadnieniem. Trzeba jednak zdać sobie sprawę, że podejście do sekurytyzacji jest w państwach członkowskich bardzo różne, stąd próba znalezienia dobrego kompromisu, to chyba największe wezwanie przed którym stoi teraz Komisja -uważa Mec. Marcin Czugan, Dyrektor Departamentu Prawno – Legislacyjnego KPF i zarazem Przewodniczący Komitetu Prawno – Politycznego EUROFINAS.
Niezależnie od regulacji, jakim będzie podlegać sekurytyzacja w przyszłości, wśród wielu europejskich praktyków biznesowych panuje przekonanie, że rynek ten będzie rósł. Przeprowadzone przez EUROFINAS, reprezentację rynku kredytowego na poziomie europejskim oraz Roland Berger badanie wskazuje, że 49% respondentów wyraziło taką opinię2.
W Polsce debata nad standardami sekurytyzacji – istotnymi, jak dowodzi raport Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych – dla procesu odzyskiwania wierzytelności zapoczątkowana zostanie podczas IV Kongresu Regulacji Prawnych z Obszaru Zarządzania Wierzytelnościami, organizowanego przez KPF. Ideą tego cyklicznego wydarzenia jest formułowanie postulatów legislacyjnych i dyskusja interesariuszy rynku zarządzania wierzytelnościami nad projektami przepisów, mogących oddziaływać na tę gałąź gospodarki.
– Nowe europejskie regulacje w zakresie sekurytyzacji będą miał duże znaczenie dla polskiego rynku obrotu wierzytelności, na którym transakcje na portfelach wierzytelności bankowych są jednym z najatrakcyjniejszych. Poznanie kształtu nowych zasad i przygotowanie się do nich jest więc ważne dla stron takich transakcji- uważa mec. Łukasz Czujko, starszy menedżer w kancelarii prawnej EY Law, który podczas Kongresu przedstawi europejską perspektywę legislacyjną procesu sekurytyzacji.
Kancelaria prawna EY Law (Ernst & Young Law Tałasiewicz i Wspólnicy) jest Partnerem Merytorycznym tegorocznego kongresu.
Program Kongresu kierowany jest do pracowników departamentów prawnych i windykacyjnych, działów restrukturyzacji w bankach, a w szerszym ujęciu – do wierzycieli pierwotnych i wtórnych oraz środowiska komorników. Patronat honorowy objęły Komisja Nadzoru Finansowego i Instytut Allerhanda.
IV Kongres Regulacji Prawnych z Obszaru Zarządzania Wierzytelnościami odbędzie się 13 kwietnia 2016 roku w Warszawie. Więcej informacji na stronie internetowej www.kpf.pl.
/KPF
1 http://www.consilium.europa.eu/pl/policies/capital-markets-union/securitisation/
2 Future of European Consumer Finance, Eurofinas & Roland Berger
Wojciech Boczoń
