W obliczu ciągłych, niespotykanych dotąd w tak dużej skali zmian gospodarczych, wybory dokonywane przez konsumentów w zakresie tego na co, gdzie i kiedy wydają pieniądze dzisiaj, mogą pomóc w określeniu, dokąd zmierzamy w najbliższym czasie. Raport Mastercard Economics Institute’s “Shifting Wallets” to obszerna analiza nawyków zakupowych konsumentów z całego świata oraz tego, jak zmieniają się one w ostatnim czasie.
Najnowszy raport Mastercard Economics Institute wykorzystuje unikalne, charakteryzujące się wysoką częstotliwością występowania wskaźniki ekonomiczne, aby odpowiedzieć na trzy kluczowe pytania – na co, gdzie i kiedy wydają konsumenci, czyli określeniem zmian w ich preferencjach zakupowych. Najważniejsze wnioski z raportu:
Na co?: Wraz z wyższymi cenami zmuszającymi konsumentów do zadbania o przywrócenie równowagi między wydatkami o charakterze rekreacyjnym i podstawowym, podróże oraz żywność odzyskały w ostatnich latach prymat w tym podziale.
Podróże nadal priorytetem dla konsumentów. W ujęciu globalnym, liczba rezerwacji lotów komercyjnych w trakcie tegorocznego lata (maj – sierpień) była o 15% wyższa, w porównaniu do 2019 roku, pomimo zwiększonych wyzwań logistycznych i presji cenowej2.
- Loty krótkodystansowe napędzają większość wzrostu podróży na świecie (+20% w porównaniu do długodystansowych) z wyjątkiem krajów europejskich, gdzie podróżni mają dobre alternatywy dla krótszych podróży.
- W Polsce sytuacja wygląda trochę inaczej – w porównaniu do 2019 roku, tego lata odnotowano wzrost liczby krótkodystansowych lotów o ponad 42%. Co więcej, Polacy zatęsknili za dalekimi podróżami – rezerwacje lotów długodystansowych wzrosły o 150% w sierpniu 2022 roku w porównaniu do sierpnia 2019 roku.
Łatwość jedzenia na mieście przyciąga konsumentów. Globalnie, wydatki na wizyty w restauracjach wzrosły o 25% w porównaniu do tego samego okresu w 2021 roku. Z kolei na jedzenie, głównie ze względu na dużą inflację w tym sektorze, wydaliśmy o 14% więcej.
- Patrząc na długoterminowe trendy w ujęciu globalnym, wydatki na zakupy spożywcze online wzrosły o 70% od czasów sprzed pandemii (2019), podczas gdy wydatki na zakupy dokonywane fizycznie, w sklepach wzrosły o 25%1. Świadczy to o napędzanym pandemią przejściu na rozwiązania cyfrowe i rosnącym przywiązaniu do tej wygodnej formy robienia zakupów.
Gdzie?: Największe konsekwencje zmian i zamknięć związanych z pandemią, poniosły małe przedsiębiorstwa i to one starają się szybko przejść do sprzedaży online.
Małe firmy wykazują zyski z usług online. Małe firmy świadczące usługi online – takie jak, między innymi, doradztwo podatkowe, korepetycje czy usługi opieki osobistej – rosną 1,5-2 razy szybciej niż duże firmy również oferujące te usługi przez internet. Widać to szczególnie w takich krajach jak Belgia, Brazylia, Kanada, Włochy i Singapur.
Duże firmy handlowe zdecydowanie wyprzedzają małe przedsiębiorstwa w przechodzeniu na rynek cyfrowy. W sierpniu, w sektorze handlowym, sprzedaż e-commerce dużych firm wzrosła o 66% w porównaniu z 27-procentowym wzrostem wśród małych, w porównaniu do 2019 roku. Rozbieżność ta jest szczególnie widoczna w bardziej rozwiniętych gospodarkach, jak w Australii, Niemczech, Hong Kongu i Singapurze.
Kiedy?: Minęły czasy, w których jasno można było określić dni związane z robieniem zakupów i tym samym wydawaniem pieniędzy. Praca z domu i wzrost znaczenia rozwiązań cyfrowych zatarły ewentualne różnice między sposobem wydatkowania budżetu domowego w weekendy i w ciągu tygodnia. W przypadku restauracji, sklepów detalicznych, ale także i innych biznesów, ma to szczególnie duże znaczenie w kontekście odpowiedniego zarządzania personelem czy łańcuchami dostaw.
Coraz częściej dokonujemy wydatków zarówno na dobra, jak i na doświadczenia w trakcie tygodnia.
- W ujęciu globalnym, mniej więcej 5% całkowitych wydatków w centrach handlowych, wcześniej dokonywanych w trakcie weekendów, przesunęło się teraz na dni tygodnia. Stanowi to około 22,3 miliarda dolarów z całkowitej globalnej sprzedaży w centrach handlowych.
- W Stanach Zjednoczonych obserwujemy wyraźne przesunięcie wydatków w kinach z weekendów na dni powszednie. Trend wskazuje na przesunięcie się o 3 punkty procentowe z soboty na dni tygodnia – głównie na czwartki i, w mniejszym stopniu, także na poniedziałki.
- W Polsce udział wydatków w piątki na kino spadł o 1,7%, podczas gdy w poniedziałki wzrósł o 0,8% względem 2019 roku. Częściej decydujemy się na zakup biżuterii czy prezentów w tygodniu (poniedziałek – 2,8%; wtorek – 2,6%; środa – 2,8%), niż w sobotę, gdzie odnotowano spadek o 4,4%, w porównaniu do 2019 roku. Chętniej również robimy zakupy spożywcze w soboty (3,3%) i handlowe niedziele (1,7%), rezygnując z nich w poniedziałki (-2,7%).
“Zmiany w preferencjach wydatków pojawiają się wtedy, gdy konsumenci zaczynają przyzwyczajać się do rytmu nowej rzeczywistości” – komentuje Natalia Lechmanova, Starsza Ekonomistka w Mastercard Economics Institute. “Pomimo zmagań z rosnącymi cenami, stopami procentowymi i dużą niepewnością gospodarczą, klienci dostosowują swoje nawyki dotyczące wydatków do tego, co najlepiej sprawdza się w ich życiu.”
Cały raport Shifting Wallets: Nowe zwyczaje zakupowe konsumentów dostępny jest tu. Inne raporty Mastercard Economics Institute można znaleźć tu.
Źródło: Mastercard