Polacy coraz chętniej korzystają z kart płatniczych. Tak wynika z danych Narodowego Banku Polskiego. Na naszym rynku jest prawie 35 mln kart, a ich liczba systematycznie wzrasta. Tylko w trzecim kwartale ubiegłego roku Polacy dokonali za ich pomocą ponad 580 milionów transakcji, zarówno gotówkowych, jak i bezgotówkowych. Coraz większa świadomość prostego i łatwego korzystania z naszych pieniędzy nie zawsze jednak idzie w parze z bezpieczeństwem transakcji, które – jak podkreślają eksperci – praktycznie zawsze zależy od nas samych.
Trzydziestoletnia Beata, mieszkanka Wrocławia o tym, że z jej konta zniknęły pieniądze, dowiedziała się dopiero wtedy, gdy miała zapłacić ratę kredytu za mieszkanie. – Okazało się, że mam na koncie zaledwie 30 złotych. Zniknęły ponad 4 tysiące. Złodzieje wypłacali tę kwotę kilkakrotnie, korzystając z różnych bankomatów – mówi poszkodowana.
Pani Beata padła ofiarą tzw. skimmingu, czyli oszustwa polegającego na zeskanowaniu danych z karty płatniczej, które później służą złodziejom do wyrobienia duplikatu karty i wyprowadzenia pieniędzy z konta. – Skopiowanie danych zapisanych na pasku magnetycznym karty jest możliwe podczas korzystania z zaatakowanego przez przestępców bankomatu. Na urządzeniu może zostać zainstalowany zestaw służący do przechwytywania danych z paska magnetycznego, zwykle podczas jej wsuwania do bankomatu- tłumaczy Mirosław Kulpa, ekspert do spraw kart płatniczych z Oberthur Technologies. – Jeśli przez wiele lat korzystamy z karty , to nasza czujność może być uśpiona – dodaje.
Co zatem zrobić, aby nie dać się oszukać i do minimum zmniejszyć ryzyko utraty pieniędzy?
Korzystaj tylko z „bezpiecznych” bankomatów
Kiedy pobieramy pieniądze z bankomatu, powinniśmy zwracać uwagę na to z jakich urządzeń korzystamy. Historia Pani Beaty pokazuje, że często bywają one narzędziami do dokonywania przestępstw. Dlatego warto wypłacać pieniądze ze strzeżonych urządzeń, najlepiej usytuowanych przy lub w oddziale banku. Prawdopodobieństwo zaatakowania takiego bankomatu jest dużo mniejsze niż w przypadku bankomatów wolno stojących.
Eksperci radzą także, by zwracać uwagę na poszczególne elementy w obudowie maszyny, jak np. otwór czytnika kart, w którym może być umieszczony skaner do kopiowania danych bądź górną ściankę bankomatu, gdzie przestępca mógł zainstalować kamerę filmującą wprowadzany przez nas PIN. – Miniaturowa kamerka bywa instalowana np. w postaci elementów ozdobnych lub maskujących i trudno jest ją zauważyć. Łatwiej jest dostrzec zmiany, gdy korzystamy cały czas z tych samych bankomatów np. w pobliżu miejsca pracy lub zamieszkania. Jeśli wygląd bankomatu lub jego elementów budzi nasze podejrzenia lepiej poszukać innego urządzenia i w porę zrezygnować z wykonania niebezpiecznej transakcji- radzi Mirosław Kulpa z Oberthur Technologies.
Chroń kod PIN
To jedna z najważniejszych zasad, o której powinien pamiętać każdy użytkownik karty płatniczej. Kod PIN to źródło dostępu do zgromadzonych na naszym koncie pieniędzy. Powinniśmy dbać o to, by nie dostał się w niepowołane ręce. Przykładowo, podczas płacenia kartą w sklepie, warto wpisywać cyfry w taki sposób, by nie były w zasięgu niczyjego wzroku, np. zasłaniać klawiaturę drugą ręką lub portfelem. Podobnie należy postępować podczas wprowadzania numeru PIN w bankomacie. Jeśli złodziejowi uda się go odczytać i ukraść naszą kartę lub zeskanować z niej dane to musimy się liczyć z możliwością utraty pieniędzy.
Ważne jest również, aby nie trzymać kodu PIN w portfelu, przy karcie. Jest to miejsce, gdzie złodziej będzie szukał w pierwszej kolejności. – Najbezpieczniej oczywiście byłoby zapamiętać numer. Jeśli jest to dla nas problemem i musimy wspomagać naszą pamięć notując PIN to warto użyć prostych technik szyfrujących, utrudniajacych odgadnięcie potencjalnemu złodziejowi, że ma do czynienia z poufną daną. Można to zrobić na przykład za pomocą telefonu komórkowego. Wpisujemy do kontaktów fikcyjny numer telefonu, którego znany tylko nam fragment jest naszym kodem PIN -radzi Mirosław Kulpa.
Zawsze miej swoją kartę „na oku”
Użytkownik karty musi cały czas „mieć ją na oku”. Pozwoli to lepiej kontrolować, co się z nią dzieje oraz uniknąć sytuacji, w której dane z niej dostaną się w niepowołane ręce. Przykładowo, w restauracji, gdzie często terminal jest za barem lub na zapleczu, poza zasięgiem wzroku klienta, powinniśmy poprosić kelnera o przyniesienie urządzenia bądź razem z nim udać się na zaplecze, by zapłacić.
Zadbaj o to, aby podpis na karcie był zgodny z danymi na dowodzie osobistym
Aby lepiej zadbać o bezpieczeństwo naszej karty płatniczej, a co za tym idzie, ochronić pieniądze przed kradzieżą, powinniśmy zawsze czytelnie podpisać ją imieniem i nazwiskiem. Ważne, aby dane były spójne z podpisem widniejącym na dowodzie tożsamości. Jest to o tyle istotne, że kiedy niepodpisana karta trafi w niepowołane ręce, osoba, która jest w jej posiadaniu, może opatrzyć ją własnymi danymi i swobodnie z niej korzystać.
Nie pozwól sprzedawcy na kilkukrotne użytkowanie Twojej karty
Często zdarza się, że płatność zostaje odrzucona. Za każdym razem, kiedy nie jest wykonana poprawnie, należy poprosić sprzedawcę o stosowne potwierdzenie. Nie należy pozwalać na kilkukrotne użytkowanie naszej karty bez wyraźnego wyjaśnienia dlaczego powtórzenie jest konieczne , aby uniknąć ryzyka wielokrotnego pobrania naliczonej kwoty.
Poproś bank o stałe monitorowanie wykonywanych transakcji
Aby mieć świadomość bezpieczeństwa wykonywanych płatności możemy zwrócić się do banku o czuwanie nad ich właściwym przebiegiem. Instytucje bankowe są wyposażone w specjalne systemy pozwalające na bieżące monitorowanie operacji płatniczych i wychwytywanie ewentualnych nieprawidłowości. Kiedy zaczyna dziać się coś niepokojącego, bank konsultuje to z klientem i w razie potrzeby, natychmiast zastrzega kartę. Bardzo przydatne są także oferowane przez banki funkcje powiadamiania SMS o skorzystaniu z karty.
Zapisz w telefonie numer, aby móc w każdej chwili zastrzec kartę
W przypadku utraty karty, np. zgubienia lub kradzieży, należy niezwłocznie ją zastrzec, by uniemożliwić ewentualnemu przestępcy dostęp do naszych pieniędzy. Można to zrobić telefonicznie, dlatego najlepiej mieć w komórce zapisany odpowiedni numer kontaktowy.Być może dzięki temu zdążymy w porę zablokować środki zanim złodziej zdoła dobrać nam się do konta.
