Handel detaliczny w sieci rozwija się dynamicznie. Obecnie 3% wszystkich zakupów w Polsce odbywa się w internecie. Eksperci szacują, że za kilka lat udział ten podwoi się. Wciąż jednak wiele osób stroni od zakupów w sieci w obawie przed oszustwem. Aby zmniejszyć to ryzyko operatorzy serwisów aukcyjnych oraz platform sklepowych wprowadzają tzw. programy ochrony kupujących.
Program Ochrony Kupujących (POK) to najprostszy sposób na to, aby zabezpieczyć się przed nieuczciwymi sprzedawcami. Naturalnie każdy kupujący, nawet jeżeli nie jest objęty POK-iem, może zgłosić sprawę na policję oraz administracji serwisu aukcyjnego, ale tylko POK daje realną szansę na rekompensatę za powstałą szkodę.
Na czym polega POK?
POK zapewnia kupującemu rekompensatę w określonej kwocie w przypadku, gdy zapłacił za towar, którego nie otrzymał lub otrzymał towar, który znacznie różni się od opisu przedstawionego przez sprzedawcę. W tym wypadku w pierwszej kolejności kupujący musi skontaktować się ze sprzedawcą w celu wyjaśnienia sprawy. Być może niedostarczenie zakupu lub przesłanie wadliwego towaru to kwestia, którą można załatwić polubownie. Dopiero gdy okaże się, że sprzedawca nie chce naprawić powstałej szkody, kupujący może skorzystać z POK-u, pod warunkiem, że spełni warunki określone w regulaminie.
Przykładowo, w serwisie Allegro.pl kupujący może liczyć na 10 tys. zł zadośćuczynienia, uwzględniając koszt wysyłki do 100 zł pod warunkiem, że kupujący skorzystał z funkcji Płacę z Allegro za zakupy. Z kolei w serwisie eBay i innych objętych systemem płatności PayPal transakcja ubezpieczona jest do pełnej kwoty, przy czym wysokość jednorazowej płatności może wynieść maksymalnie 10 tys. dolarów. Należy też pamiętać, że w serwisach/sklepach, które umożliwiają dokonanie płatności w ramach PayPal zwrot pieniędzy nastąpi tylko w przypadku niedostarczenia towaru. Pełna ochrona, skutkująca wypłatą zadośćuczynienia – również w przypadku gdy przysłany towar różni się od opisu aukcji – dotyczy tylko tych kupujących, którzy dokonali zakupu w serwisie eBay.
Transakcje powiernicze
Kupujący w internecie mogą też skorzystać z innego systemu zabezpieczania płatności online – Escrow. W teorii jest to forma akredytywy, czyli zastosowania przy dokonywaniu płatności niezależnego powiernika, który wypłaci sprzedającemu środki dopiero po dostarczeniu towaru do kupującego. Aby skorzystać z tej formy zabezpieczenia zarówno kupujący, jak i sprzedający muszą mieć utworzone konto w firmie-powierniku, który świadczy tego typu usługi online.
System polega na tym, że kupujący wpłaca pieniądze za wylicytowany lub kupiony przedmiot na specjalnie utworzone do tego konto bankowe firmy-powiernika. Sprzedający wysyła towar po otrzymaniu informacji od powiernika, że na konto wpłyneły pieniądze. Środki zostaną przelane na konto sprzedającego, dopiero gdy kupujący potwierdzi otrzymanie wylicytowanego przedmiotu. W teorii dzięki takiemu rozwiązaniu zabezpieczone są interesy zarówno sprzedającego, jak i kupującego.
Opis przebiegu transakcji Escrow:
- etap 1. Koniec aukcji i definicja płatności przez Kupującego,
- etap 2. Dokonanie zdefiniowanej płatności przez Kupującego,
- etap 3. Przesłanie wylicytowanego towaru przez Sprzedającego,
- etap 4. Sprzedający otrzymuje pieniądze. Zakończenie transakcji.
Korzystanie z tego systemu ma sens tylko wówczas gdy nie mamy możliwości sprawdzenia reputacji jednej ze stron. W przypadku serwisów aukcyjnych istnieje taka możliwość poprzez zapoznanie się z opiniami innych użytkowników. Z tego powodu Escrow dotyczy raczej e-sklepów.
Weryfikacja i zastosowanie do procedury
Należy pamiętać, że POK-i gwarantują ochronę transakcji tylko w przypadku gdy kupujący nie popełnił błędu podczas zakupu, a co najważniejsze – zastosował się do regulaminu i postępował zgodnie z przyjętą procedurą. Nie oznacza to jednak, że rekompensata zostanie już następnego dnia przelana na konto. Każda sprawa wymaga dokładnej weryfikacji, podczas której pracownicy platformy będą się kontaktować zarówno ze sprzedawcą, jaki i kupującym. Może to potrwać nawet kilkadziesiąt dni. Jeżeli okaże się, że to kupujący zawinił lub nie zastosował się do regulaminu (np. nie skontaktował ze sprzedawcą, gdy ten nie wysłał mu towaru) to wniosek o zadośćuczynienie w ramach POK-u może zostać odrzucony.
Kliknij, aby powiększyć
Zakupy online są bezpieczne, trzeba tylko przestrzegać kilku zasad, min.: uważnie sprawdzać opinie o sprzedającym i unikać podejrzanych ofert (drogie przedmioty w zaskakująco niskich cenach). To naprawdę niewiele. Korzyści z kupowania w internecie są dużo większe.
Łukasz Piechowiak
Źródło: Bankier.pl
Wojciech Boczoń
