Polski sektor bankowy zarówno w okresie dużego zainteresowania produktami walutowymi, jak również w okresie zawirowań na rynkach finansowych, światowego kryzysu gospodarczego jak i obecnie, po decyzji Szwajcarskiego Banku Narodowego, prowadzi aktywne działania stabilizujące w obszarze produktów finansowania mieszkalnictwa.
W pierwszych dniach po gwałtownym wzroście kursu franka w połowie stycznia br. Związek Banków Polskich przygotował rozwiązania, których celem było udzielenie pomocy osobom posiadającym kredyt we franku w spłacie wyższych rat. W tym celu banki uwzględniły ujemne oprocentowanie LIBOR, co wpłynęło na znaczące obniżenie oprocentowania, zmniejszyły wielkość spreadu, zezwoliły na wydłużenie okresu spłaty kredytu i odstąpiły od żądania dodatkowych zabezpieczeń kredytów. Istotą tych propozycji i ich skuteczności jest elastyczne podejście banków do klientów dające możliwość terminowej regulacji zobowiązań. W wyniku podjętych działań rata kredytowa klientów posiadających kredyt w CHF po wprowadzeniu propozycji sektora bankowego powinna być równa lub nieznacznie wyższa od raty sprzed 15 stycznia 2015 roku.
Skutkiem tych działań w bieżącym roku nastąpi uszczuplenie dochodów banków o kwotę ponad 300 mln zł. Działania te banki podejmują w poczuciu odpowiedzialności wobec swoich klientów, sytuacji gospodarczej kraju oraz potrzeby stabilizowania sytuacji w sektorze.
– Obecnie sektor bankowy przedstawia propozycje dalszych działań, które skierowane są do niektórych grup klientów. Banki w ramach posiadanych możliwości finansowych i przyzwolenia społecznego pragną w szczególności pomóc rodzinom i osobom uboższym, które nabyły mieszkanie na własne potrzeby oraz osobom dotkniętym zdarzeniami losowymi. Pomoc ta jest systemowym rozwiązaniem, które banki w ramach swojej działalności mogą samodzielnie zaproponować – powiedział Krzysztof Pietraszkiewicz podczas konferencji prasowej 27 maja. – Wymaga podkreślenia fakt, że w innych krajach, np. USA, Irlandii, Hiszpanii i na Węgrzech pomoc kredytobiorcom była udzielana w ramach programów rządowych – dodał Prezes ZBP.
Banki zdecydowały się współfinansować zaproponowany przez przedstawicieli władz Fundusz Wsparcia Restrukturyzacji Kredytów Hipotecznych. Banki zadeklarowały zasilenie tego funduszu w łącznej wysokości 125 mln PLN. Zadaniem Funduszu jest wsparcie dla kredytobiorców posiadających kredyty mieszkaniowe w każdej walucie. Przewiduje się, że pomoc udzielana będzie do wysokości 100% raty kapitałowo-odsetkowej w okresie 12 miesięcy, nie więcej niż 1500 PLN miesięcznie. Udzielenie wsparcia następować będzie w przypadku niekorzystnego zdarzenia losowego u kredytobiorcy, utraty pracy lub choroby. Poza szczególnymi przypadkami pomoc będzie mieć charakter zwrotny.
Banki zdecydowały również o stworzeniu wewnętrznych funduszy stabilizacyjnych skierowanych wyłącznie do kredytobiorców posiadających kredyt we frankach szwajcarskich. W ramach wewnętrznych funduszy system dopłat będzie dostępny po przekroczeniu określonego poziomu granicznego kursu szwajcarskiej waluty. Wsparcie lub pomoc będą udzielane według następującej zasady: mieszkanie do 75 m2 lub dom do 100 m2 i dochód kredytobiorcy niższy od średniej krajowej w momencie złożenia wniosku o podpisanie aneksu. Warunkiem udzielenia pomocy jest regularna obsługa kredytu. Na to rozwiązanie banki łącznie przeznaczą w najbliższym czasie od 300 do 600 mln zł.
Dla skutecznego złagodzenia problemu kredytobiorców mieszkaniowych w walutach niezbędne jest powiązanie inicjatywy sektora bankowego z wdrażaniem odpowiednich regulacji rachunkowych związanych z funkcjonowaniem systemu dopłat oraz rozstrzygnięcia kwestii podatkowych PIT i CIT. Ponadto koniecznym jest jak najszybsze podjęcie prac legislacyjnych, które umożliwią powstanie Funduszu Wsparcia Restrukturyzacji Kredytów Hipotecznych.
Zgodnie z zapowiedzią w najbliższym czasie banki wdrożą rozwiązania umożliwiające kredytobiorcom przenoszenie zabezpieczeń hipotecznych w celu ułatwienia zbycia mieszkania lub jego zamiany.
Całość działań w ujęciu historycznym, dotyczących kredytów mieszkaniowych, w tym kredytów denominowanych we frankach szwajcarskich, szeroko zaprezentowana została w publikacji „Biała księga kredytów frankowych w Polsce”. Aktywność środowiska bankowego polegała na przedstawianiu postulatów szerszej regulacji rynku kredytów walutowych, wprowadzenia skoordynowanej polityki finansowania mieszkalnictwa oraz konieczność promocji oszczędzania na cele mieszkaniowe. Obecnie realizowany i wdrażany program wsparcia stanowi poważne obciążenie dla banków i ich klientów i to w warunkach drastycznego wzrostu obciążeń banków w następstwie międzynarodowych i krajowych regulacji, przerzucania na banki i ich klientów kosztów restrukturyzacji SKOK, wprowadzania nowych wymogów kapitałowych, podwyższania obciążeń na Bankowy Fundusz Gwarancyjny oraz ograniczania przychodów sektora bankowego.
Banki będą na bieżąco informować swoich klientów o podjętych działaniach na swoich stronach internetowych.
/ ZBP
