Dyskusje wokół zmian w systemie emerytalnym zaangażowały przede wszystkim specjalistów. Dla przeciętnego Polaka emerytura to odległa przyszłość. Rodacy widzą ją raczej w ciemnych barwach, ale nie śpieszą się do samodzielnej poprawy swojej sytuacji – takie wnioski płyną z opublikowanych właśnie wyników kolejnej edycji badania Fundacji Kronenberga.
Fundacja Kronenberga przy banku Citi Handlowym od 2008 roku sprawdza, jak Polacy zarządzają swoimi domowymi finansami. W tegorocznej edycji na szczególną uwagę zasługuje wątek oszczędności emerytalnych. Już wkrótce wielu Polaków będzie decydować o tym, komu powierzyć pieczę nad częścią swojego kapitału. Wybór „ZUS czy OFE” rozstrzygnie o przyszłości Otwartych Funduszy Emerytalnych, dotąd stanowiących trzon II filaru systemu.
Wybieramy ZUS, OFE na przegranej pozycji
Twórcy badania w tym roku zapytali respondentów, czy planują złożyć deklarację o skierowaniu części zgromadzonych przez nich środków do OFE. Zaledwie 13 proc. badanych opowiedziało się za OFE, a 51 proc. chce, by za całą emeryturę odpowiadał ZUS i państwo. Liczne jest grono niezdecydowanych – 36 proc. nie wie, komu powierzy swoje środki, i nie jest w stanie jednoznacznie wypowiedzieć się na ten temat.
Zapytani o przewidywaną wysokość emerytury wypłacanej przez ZUS, badani pesymistycznie oceniali sytuację. Najwięcej wskazań (28 proc.) zebrała odpowiedź mówiąca o tym, że emerytura będzie niższa przynajmniej o połowę od otrzymywanego obecnie wynagrodzenia. Niemal co dziesiąty badany przyszły emeryt sądzi, że nie otrzyma nic, a Państwa nie będzie stać na wypłatę emerytur w przyszłości.
Rozkład odpowiedzi nie-emerytów na pytanie „Jak Pan(i) sądzi, jaka będzie przewidywana wysokość Pana(i) emerytury wypłacanej przez Państwo (tzw. ZUS) w momencie przejścia na nią?
Źródło: „Postawy Polaków wobec oszczędzania”, raport Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowym, TNS Polska, październik 2013.
Coraz mniej oszczędzających na emeryturę
Wśród ogółu badanych na potrzeby związane z emeryturą oszczędza zaledwie 9 proc. Odsetek gromadzących środki na uzupełnienie dochodów w przyszłości spadł o 4 pp. w porównaniu z zeszłym rokiem. Spośród dzisiejszych przyszłych emerytów 85 proc. nie oszczędza z myślą o emeryturze. Dyskusje wokół dalszego losu systemu emerytalnego nie skłoniły zatem rodaków do działania – większość nadal pozostaje bierna, mimo że na poziomie deklaracji zwolenników oszczędzania nie brakuje (61 proc. respondentów uważa, że takie działanie ma sens).
Ponad połowa ankietowanych jest zdania, że wysokość emerytury powinna być uzależniona od stażu pracy i otrzymywanego wynagrodzenia. Jednak co piąty respondent jest zwolennikiem równej emerytury dla każdego – niezależnej od zarobków i czasu pracy.
Rozkład odpowiedzi na pytanie „Od czego przede wszystkim według Pana(i) powinna zależeć wysokość emerytury wypłacanej ludziom w Polsce?”
Źródło: „Postawy Polaków wobec oszczędzania”, raport Fundacji Kronenberga przy Citi Handlowym, TNS Polska, październik 2013.
Michał Kisiel, analityk Bankier.pl
