W 2013 roku najwyższy średni przychód netto na osobę w gospodarstwie domowym wynosił 2 599 PLN i przypadał na gospodarstwa, w których najlepiej zarabiająca osoba posiadała wykształcenie wyższe. W przypadku gospodarstw domowych, gdzie głowa rodziny miała wykształcenie gimnazjalne lub podstawowe, przychód był o ponad połowę niższy i wynosił 1 145 PLN.
Przychodami netto są wszystkie kwoty wpływające do gospodarstwa domowego. Co ważne, nie są w nich uwzględnione żadne zaliczki na podatek ani składki na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Na przychody netto składają się dochód rozporządzalny oraz pozycje oszczędnościowe po stronie przychodowej. Pozycje oszczędnościowe to min. kwoty pobrane z lokat lub ze sprzedaży papierów wartościowych.
Kolejną ważną daną w badaniu jest dochód rozporządzalny. Jest to suma bieżących dochodów gospodarstwa domowego pomniejszona o składki i zaliczki na podatki. W skład dochodu rozporządzalnego wchodzi dochód z pracy najemnej, z gospodarstwa indywidualnego w rolnictwie, z pracy na własny rachunek, itp.
W gospodarstwach, gdzie osoba o najwyższych zarobkach miała wykształcenie wyższe, dochód rozporządzalny był niższy o ponad 600 PLN od przychodu. W przypadku osób najsłabiej wykształconych o niecałe 250 PLN. Oznacza to, że w gospodarstwach osób najwyżej wykształconych przeciętnie wyższe kwoty wpływały co miesiąc z dodatkowych przychodów.
Tabela 1. Przeciętne miesięczne przychody na osobę w gospodarstwach domowych według poziomu wykształcenia osoby odniesienia (w PLN)
wykształcenie osoby otrzymującej najwyższe wynagrodzenie |
||||||
ogółem |
wyższe |
policealne; |
zasadnicze zawodowe |
gimnazjalne; |
||
przychody netto |
1 667,21 |
2 599,13 |
1 666,22 |
1 288,91 |
1 145,88 |
|
dochód rozporządzalny |
1 299,07 |
1 986,50 |
1 305,78 |
1 017,65 |
903,37 |
|
Opracowanie Sedlak & Sedlak na podstawie danych GUS-u
Dominika Staniszewska
Sedlak & Sedlak