Efektywny kompromis rynkowy o charakterze nieregulacyjnym w zakresie obniżek opłat interchange, zaproponowany przez Radę ds. Systemu Płatniczego, nie został zawarty. Czas na regulacje ustawowe?
Do dnia 16 lipca 2012 r. Narodowy Bank Polski oczekiwał od głównych uczestników rynku kart płatniczych: wydawców kart płatniczych, agentów rozliczeniowych oraz organizacji zrzeszających akceptantów podpisania deklaracji podjęcia działań niezbędnych dla realizacji „Programu redukcji opłat kartowych w Polsce”. Podpisanie ich miało być alternatywną formą dojścia do rynkowego kompromisu w zakresie obniżenia stawek opłat interchange w stosunku do wielostronnych porozumień, których zawarcie okazało się jednak niemożliwe wskutek negatywnej decyzji tylko jednego podmiotu: organizacji MasterCard.
Czytaj również:
MasterCard: Już obniżyliśmy opłaty interchange
Visa: Zarekomendujemy bankom obniżenie stawek
Deklaracje uczestnictwa w „Programie redukcji opłat kartowych w Polsce” podpisało: 19 wydawców kart płatniczych, z udziałem 70,3 % w rynku pod względem liczby wydanych kart płatniczych, 3 agentów rozliczeniowych, z udziałem 38,5 % w rynku pod względem wartości rozliczonych transakcji kartowych i jedna organizacja zrzeszająca akceptantów. Oznacza to, że w świetle kryteriów określonych przez Radę ds. Systemu Płatniczego na jej posiedzeniu w dniu 29 czerwca 2012 r. i zawartych w komunikacie z tego posiedzenia nie został zawarty efektywny kompromis rynkowy o charakterze nieregulacyjnym w zakresie obniżek opłat interchange, zaproponowany przez Radę ds. Systemu Płatniczego na tym posiedzeniu. Narodowy Bank Polski stoi na stanowisku, że osiągnięcie obniżek opłat interchange zgodnych z „Programem redukcji opłat kartowych w Polsce” jest obecnie możliwe jedynie w drodze regulacji ustawowej i wynikających z niej indywidualnych decyzji organizacji płatniczych.
NBP pozytywnie ocenia jednak podjęte wspólnie z innymi podmiotami i instytucjami publicznymi prace nad znalezieniem rynkowego kompromisu w zakresie rozwiązania problemu wysokich opłat interchange w Polsce. Blisko roczne zaangażowanie Narodowego Banku Polskiego w rozwiązanie tego problemu, polegające m.in. na zorganizowaniu przez NBP tzw. „okrągłego stołu” (z udziałem wszystkich głównych stron systemu kartowego oraz przedstawicieli instytucji publicznych) i podjęciu, za pośrednictwem NBP, dialogu między nimi oraz na przygotowaniu przez NBP pierwszej – pogłębionej analizy problematyki opłat interchange i jej opublikowaniu na stronie internetowej NBP, przyczyniło się do znaczących obniżek opłat interchange przez organizację MasterCard (w zakresie mikropłatności do 20 zł od 1 maja 2012 r. oraz większości produktów od 1 stycznia 2013 r.) oraz VISA (w zakresie płatności publiczno-prawnych od listopada 2012 r.), a także do lepszego poznania i zrozumienia złożonej problematyki opłat kartowych nie tylko przez uczestników rynku, ale, dzięki mediom, także przez opinię publiczną.
W ramach Zespołu Roboczego ds. Opłaty Interchange wypracowano propozycje innych działań wspierających redukcję opłat kartowych w Polsce. Części z nich nadano już bieg formalny, na przykład, zwiększeniu transparentności opłat kartowych czy umożliwieniu akceptantom niehonorowania niektórych kart płatniczych, które wiązałyby się dla nich z koniecznością zapłaty zbyt wysokiej opłaty interchange. Dodatkowe rozwiązania takie jak zintegrowanie kas fiskalnych z terminalami kartowymi czy powstanie konkurencyjnego systemu kartowego mogą być zainicjowane w najbliższym czasie.
Bank centralny wyraża nadzieję, że ustawowa regulacja przyniesie ostateczne rozwiązanie problemu wysokich opłat kartowych w Polsce i przyjmie kształt jak najbardziej zbliżony do wypracowanego „Programu”. Skutkiem tej regulacji powinno być nie tylko zmniejszenie kosztów akceptantów, ale – przede wszystkim – korzyści dla konsumentów i rozwój obrotu bezgotówkowego, na co położono nacisk w wypracowanym przez zespół roboczy „Programie”.
Źródło: NBP
