74 proc. Europejczyków obawia się o swoje finanse, 30 proc. spodziewa się spadku przychodów, a 28 proc. trudności z oszczędzaniem. W 2024 r. 12 proc. Polaków otrzymało odmowę przyznania kredytu – więcej niż w tym samym czasie w Wielkiej Brytanii i we Włoszech. Aż 77 proc. Polaków obawia się oszustw związanych z wykorzystaniem nowoczesnych technologii. To główne wnioski na podstawie raportu CRIF Banking on Banks – Dekada transformacji w usługach finansowych.
Raport CRIF Banking on Banks – Dekada transformacji w usługach finansowych zawiera analizę̨ opinii na temat bankowości wyrażonych przez 6 tys. konsumentów we Włoszech, Niemczech, Francji, Polsce i Wielkiej Brytanii oraz 2 tysiące ekspertów finansowych z rynków europejskich.
– Badanie obejmujące aż pięć kluczowych rynków europejskich dostarcza cennych danych o rzeczywistych potrzebach i oczekiwaniach konsumentów wobec sektora finansowego. Najważniejszą informacją jest to, że aż 74 proc. Europejczyków obawia się o swoje finanse. Wielu z nich z niepokojem myśli o swojej przyszłości. 30 proc. spodziewa się zmniejszenia poziomu przychodów w najbliższym roku, a 28 proc. – trudności z oszczędzaniem. To jednak tylko część tego, co faktycznie dzieje się w branży. Pełen obraz daje połączenie perspektywy konsumenckiej z wiedzą ekspercką. I właśnie to podejście zastosowane w raporcie pozwala lepiej zrozumieć różnice między tym, czego oczekują klienci, a tym, co oferuje obecnie sektor finansowy – mówi Kamil Gosławski, Head of Banking & Insurance w CRIF Polska.
Odmowy kredytów. Gdzie i komu jest najtrudniej?
Od początku 2024 r. z odmową przyznania kredytu spotkało się 12 proc. Polaków i tyle samo Niemców. W skali badanych przez CRIF krajów te wartości są jednak niższe i wynoszą 9 proc.
– W całej Europie sektor bankowy mierzy się z wyzwaniem zwiększenia dostępności finansowania dla konsumentów. Każdy z banków chciałby pozyskiwać nowych klientów, co staje się coraz trudniejsze przez dużą konkurencyjność na rynku oraz brak dodatkowych źródeł danych do identyfikacji czy oceny zdolności kredytowej konsumentów. Wydaje się, że obecnie jedną z największych przeszkód dla sektora finansowego jest wiarygodna i rzetelna weryfikacja osób młodych bez historii płatniczej czy kredytowej. Rozwiązaniem tego problemu może być wykorzystanie, w ramach oceny konsumenta, danych z branży telekomunikacyjnej. Dotychczasowe doświadczenia pokazują, że tradycyjne dane w połączeniu z danymi telco pozwalają skuteczniej przeciwdziałać oszustwom, np. kradzieży tożsamości. Poza tym mogą wpłynąć na zwiększenie konwersji dla oferowanych produktów finansowych, takich jak pożyczki czy kredyty – komentuje Kamil Gosławski.
Największe szanse w otrzymaniu kredytu w ciągu ostatnich 10 lat miały osoby w wieku 55 lat i więcej. Zaledwie 4 proc. osób z tej grupy wiekowej wnioskujących o kredyt otrzymało decyzję negatywną. Najwięcej odrzuceń wniosków – 13 proc. – było w grupie najmłodszych konsumentów w wieku 18-34 lat oraz w grupie wiekowej 35-45 lat – po 11 proc. Odmowa udzielenia kredytu dotyczyła kobiet i mężczyzn niemal po równo – odpowiednio 8 i 9 proc. wnioskujących.
Raport CRIF wskazuje też, jak konsumenci radzą sobie z odmowami banków. Jednym ze sposobów jest pozyskanie nowej karty kredytowej, na co w 2024 r. zdecydowało się 21 proc. Europejczyków z badanych krajów. Kolejna metoda to korzystanie z usług płatności odroczonych, tzw. Buy Now Pay Later (BNPL), z czego skorzystało 11 proc. respondentów.
– Osoby młodsze częściej kierują się po pożyczki, ale trudniej im uzyskać pieniądze, bo banki i firmy pożyczkowe obawiają się ryzyka związanego z nierzetelnością płatniczą w tej grupie konsumentów. Aby sprostać tym wyzwaniom i zmniejszyć ryzyko kredytowe, sektor finansowy aktywnie poszukuje nowych rozwiązań. Rośnie zainteresowanie innowacjami, w tym otwartą bankowością, integracją danych kredytowych oraz wspominanymi danymi z branży telekomunikacyjnej – wyjaśnia Kamil Gosławski.
Bankowość cyfrowa ułatwia zarządzanie pieniędzmi
Najważniejsze zmiany w usługach finansowych w ciągu ostatnich lat to rozwój bankowości elektronicznej, mobilnej i wykorzystanie sztucznej inteligencji (AI), uczenia maszynowego (ML), jak również płatności bezdotykowych i cyfrowych. Technologia zmieniła preferencje użytkowników – 66 proc. Europejczyków jest skłonnych zarządzać wszystkimi aspektami swoich finansów online.
Szczególnie Polacy doceniają wygodę cyfrowego zarządzania finansami. Aż 76 proc. uważa, że dostęp online do wszystkich usług finansowych oraz ubezpieczeń znacząco ułatwia gospodarowanie pieniędzmi. W skali Europy sądzi tak 67 proc. konsumentów.
– Cyfryzacja usług bankowych sprawiła, że stały się bardziej dostępne, szczególnie dla osób, które mieszkają nieco dalej od placówek bankowych. Odległość fizyczna nie jest już ograniczeniem co do wyboru dostawcy usług finansowych. Konsumenci mają większy wybór instytucji finansowych, a wraz z tym i samych ofert. Co ciekawe, prawie połowa Europejczyków widzi korzyści z dostępu do bardziej etycznych i przyjaznych dla środowiska produktów, takich jak zrównoważone inwestycje oraz zielone obligacje. Kwestie środowiskowe przestały być obojętne i również mają wpływ na preferencje konsumentów. Generalizując, przestawienie się klientów na usługi cyfrowe to kolejne wyzwanie dla branży finansowej. Szybkość, wygoda i kwestie etyczne coraz częściej decydują o wyborze oferty. Instytucje finansowe, żeby być konkurencyjne, muszą podążać za tymi oczekiwaniami – podsumowuje ekspert CRIF.
Rozwój sztucznej inteligencji, cyfryzacja i uczenie maszynowe, oprócz wymiernych korzyści są też postrzegane przez konsumentów jako źródło zagrożenia. Aż 77 proc. Polaków obawia się oszustw typu scam (wyłudzenia danych i pieniędzy przez internet) oraz innych fraudów finansowych. Ogólnie obawa nadużyć związanych z rozwijającymi się technologiami wśród Europejczyków jest niższa – 68 proc.
Źródło: CRIF
Wojciech Boczoń
