Upadłości firm w Polsce – prognozy KUKE

Z danych pochodzących z Monitora Sądowego i Gospodarczego wynika, że w styczniu opublikowano 59 orzeczeń o upadłości firm, co oznacza 3,3% spadek w stosunku do grudnia 2014 r, w którym upadło 61 przedsiębiorstw. Rok temu skala upadłości była również minimalnie większa – w styczniu 2014 r. upadło także 61 firm.

 

W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy (luty 2014 r. – styczeń 2015 r.) na skutek niewypłacalności, działalność gospodarczą zakończyło 816 przedsiębiorstw. Suma upadłości po styczniu okazała się o -0,2% mniejsza jak zanotowana na koniec grudnia. Przed rokiem, w styczniu 2014 r. roczna krocząca suma upadłości wynosiła 861. Wynik z tego miesiąca jest lepszy od zeszłorocznego o -5,2%.

W ciągu ostatnich dwunastu miesięcy najmniejszą liczbę upadłości w pojedynczym miesiącu ogłoszono w listopadzie 2014 r. (49 firm). Największą liczbę upadłości w pojedynczym miesiącu ogłoszono w październiku 2014 r. (81 firm).

Obniżenie większości podstawowych stóp procentowych dokonane przez RPP w październiku 2014 r. odczuwalne będzie w gospodarce na wiosnę 2015 r. Jednocześnie istnieje realna szansa, że w najbliższym czasie Rada zdecyduje się na dalsze poluzowanie polityki pieniężnej, co oznacza, że dodatkowy, pozytywny impuls do gospodarki dotrze w okolicach września i października. Ubiegłoroczne decyzje Rady spowodowały, że zmniejszyły się koszty firm. Istnieje więc realna szansa na to, że w bieżącym roku skala upadłości będzie niższa. Obniżenie kosztów finansowych umożliwia przedsiębiorstwom zwiększenie funduszu płac. Czynnik ten wpłynie stabilizująco na kondycje finansową gospodarstw domowych, a co za tym idzie wpłynie na stopniowe zwiększenie konsumpcji.

Ostatnia publikacja Głównego Urzędu Statystycznego prezentująca wstępne wyniki Produktu Krajowego Brutto w 2014 r. wykazała, iż od strony podażowej, tempo wzrostu w przemyśle okazało się niższe niż w roku poprzednim i wyniosło 3,6%. Wartość dodana brutto w przemyśle w roku 2013 wzrosła o 4,9%. W 2015 r. prognozujemy, iż dynamika wartości dodanej brutto w przemyśle wyniesie 5,8%. Lepiej w 2014 r. prezentowały się wyniki budownictwa, gdzie w miejsce notowanego w całym 2013 roku wzrostu o 1,0% zanotowano progres rzędu 4,7%. W 2015 r. spodziewamy się wzrostu rzędu 6,5%.

W całym 2015 roku liczba upadłości wyniesie około 754, czyli 7,8% mniej niż
w 2014 roku (818 upadków).

Przy podwyższeniu prognozy tempa wzrostu gospodarczego w 2015 roku do poziomu 3,5% oraz wskaźnika obrotu netto firm do poziomu 4,2% prognozujemy, że w bieżącym roku upadnie około 207 firm prowadzonych w postaci indywidualnej działalności gospodarczej, czyli nieco mniej niż rok wcześniej (w 2014 roku 210 bankructw, co stanowi spadek o -1,5%).

W drodze prawa upadłościowego i naprawczego zakończy działalność około 547 spółek prawa handlowego (w 2014 r. roku 608 upadłości), co stanowi spadek o -10,0%.

Upadłości spółek prawa handlowego

W styczniu ogłoszono upadłość 45 przedsiębiorstw prowadzących działalność gospodarczą w formie spółek prawa handlowego. Jest to o 7,1% więcej niż w zeszłym miesiącu, gdy upadło ich 42. W stosunku do stycznia ub. r. (45 bankructw) wynik bieżącego miesiąca jest identyczny.

Upadłości indywidualnych działalności gospodarczych

W styczniu udział firm prowadzonych w postaci indywidualnej działalności gospodarczej w liczbie podmiotów, których upadłość ogłoszono wynosił 24%. Średni poziom udziału tych firm w ogóle upadłości w ciągu ostatniego roku plasował się około 26%.

W ostatnim miesiącu 14 osób zakończyło prowadzenie indywidualnej działalności gospodarczej ze względu na niewypłacalność. Było to o -26,3% mniej upadłości w stosunku do danych sprzed miesiąca oraz o -12,5% mniej w stosunku do stycznia 2014 r.

Natężenia upadłości w wybranych branżach

Stosunek upadłości spółek prawa handlowego w odniesieniu do liczby średnich
i dużych firm obecnych na rynku kształtował się w styczniu 2015 r. na poziomie 1,24%.

W ciągu miesiąca natężenie upadłości w budownictwie uległo zwiększeniu z 2,71% na 2,82%. Warto jednak podkreślić, że w analogicznym okresie 2014 r. wynosiło ono aż 3,47%, a w październiku 2013 r., gdy natężenie upadłości w tej branży było najwyższe wynosiło ono 3,78%. Roczna dynamika sprzedaży budownictwa po listopadzie była ujemna i wyniosła -1,6%, jednakże koniec roku branża zakończyła wynikiem dodatnim na poziomie 5,0%. Rok 2015 będzie pierwszym, w trakcie którego branża będzie mogła zacząć zbierać owoce pochodzące z inwestycji infrastrukturalnych realizowanych w ramach funduszy unijnych 2014-2020 r. Należy również pamiętać o tym, iż obniżone przez RPP stopy procentowe pozytywnie wpłyną na skłonność do kredytowania zakupu mieszkań.

Warto spojrzeć również na branżę produkującą materiały budowlane, w której natężenie upadłości od maja bieżącego roku spadło z poziomu 1,51% do poziomu 0,78%. Silna poprawa w branży produkującej materiały budowlane jest ściśle powiązana z kondycją polskiego budownictwa, które jak już wspomniano wyżej, mimo iż, wciąż charakteryzuje się wysokim poziomem bankructw, to najgorsze ma już za sobą.

Wciąż niepokojem mogą napawać wyniki branży transportowej, ponieważ natężenie upadłości aktualnie wynoszące 0,96%, jeszcze w lipcu wynosiło 0,50% i odnotowuje szósty miesiąc wzrostów upadłości z rzędu. W szczególności należy patrzeć na tę branżę w kontekście załamania się rynku przewozów na Wschód. Pewnym pocieszeniem dla podmiotów działających w transporcie jest znacząca obniżka cen paliwa.

Natężenie upadłości w branży maszyn i urządzeń w styczniu zmalało z poziomu 1,52% do 1,31%. W styczniu 2014 r. natężenie upadłości w przedmiotowej branży wynosiło 1,51%. Producenci maszyn i urządzeń byli ofiarami spowolnienia gospodarczego w 2013 r., jednakże fala upadłości przetoczyła się przez tę branżę z opóźnieniem. W maju 2014 r., gdy sytuacja była najgorsza, natężenie upadłości wynosiło 2,17%.

Spójrzmy na meblarstwo, w którym w grudniu natężenie upadłości osiągnęło poziom 1,33%. W zeszłym roku w analogicznym okresie wynosiło ono 2,27%, lecz jeszcze w maju poziom natężenia upadłości w przedmiotowej branży wynosił 0,97%. Widać wyraźnie, iż koniunktura w tej proeksportowej branży uległa silnemu wahnięciu w połowie roku. Wyniki tej branży za 2014 r. wskazują, iż dużemu spadkowi uległ eksport na Wschód, w którym firmy meblowe upatrywały wielką nadzieję na ekspansję. Jednakże spadki na rynkach wschodnich zostały w dużej mierze zrekompensowane wzrostami sprzedaży na rynkach Unii Europejskiej (Niemcy, Francja, Wielka Brytania). W eksporcie pomaga osłabiony złoty oraz spadające koszty transportu związane z gwałtownym obniżeniem cen paliwa. Wzrost eksportu względem 2013 r., wyniósł 14%. Szansą dla tej branży wciąż jawi się rynek wewnętrzny, na którym odżywa budownictwo, a co za tym idzie powstają nowe mieszkania wymagające umeblowania.

Branża produkująca samochody i części do nich została z opóźnieniem dotknięta wzrostem natężenia upadłości w 2014 r. w wyniku spowolnienia z 2013 r., podobnie jak branża maszyn i urządzeń. Natężenie upadłości w ciągu miesiąca spadło do poziomu 0,94% z notowanego miesiąc wcześniej miesiąca 1,17%. We wrześniu 2014 r. wynosiło ono 1,40%. Ministerstwo Gospodarki poinformowało, iż eksport wyrobów motoryzacyjnych w 2014 r. mógł sięgnąć 19 mld euro. W 2013 r. eksport produktów motoryzacyjnych z Polski wyniósł 17,9 mld euro. Branży zależy na utrzymaniu produkcji samochodów co najmniej na poziomie 800- 900 tysięcy.

Przed rokiem, w styczniu 2014 r. największe natężenie upadłości notowano w budownictwie (3,47%), branży związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją (2,35%), w produkcji mebli (2,27%), działalności finansowej i ubezpieczeniowej (2,12%), produkcji sprzętu transportowego (2,00%) oraz produkcji wyrobów z papieru (2,00%).

W zestawieniu ze styczniem 2014 r. istotny spadek natężenia upadłości widoczny był m.in. w produkcji wyrobów z papieru (0,5% wobec 2,00%), produkcji komputerów
i wyrobów elektronicznych (0,33% wobec 1,31%) oraz produkcji mebli (1,33% wobec 2,27%). W ciągu roku największy wzrost natężenia upadłości wystąpił w wytwarzaniu i przetwarzaniu koksu i rafinacji ropy naftowej (5,11% wobec 0,00%), pozostałych niesklasyfikowanych działach (3,47% wobec 1,73%), pozostałej produkcji wyrobów (1,49% wobec 0,37% ) oraz
w farmacji i lekach (1,04% wobec 0,0%).

Natężenia upadłości w poszczególnych województwach

W styczniu 2015 r. najwyższy stosunek upadłości przedsiębiorstw w odniesieniu
do liczby średnich i dużych firm w danym województwie wystąpił w województwie dolnośląskim i wynosił 2,23%. Następne w kolejności województwa charakteryzujące się wysokim natężeniem upadłości to: województwo zachodniopomorskie (2,04%), województwo małopolskie (1,67%), województwo kujawsko-pomorskie (1,42%) i województwo podkarpackie (1,37%). Najmniejsze natężenia upadłości odnotowano w województwach śląskim (0,81%), opolskim (0,79%), pomorskim (0,75%) i łódzkim (0,67%).

Pogorszenie sytuacji w ciągu 12 miesięcy zanotowano w dziesięciu województwach. Największy wzrost natężenia zanotowano w województwie lubelskim (z 0,63% na 1,00%), wielkopolskim (z 0,92% na 1,29%) oraz podkarpackim (z 1,07% na 1,37%). Sytuacja poprawiła się w sześciu województwach, z czego najbardziej w województwie śląskim (z 1,29% na 0,81%) oraz województwie łódzkim (z 1,04% na 0,67%).