Ponad 37 Polaków ocenia swoją obecną sytuację finansową jako złą. Dodatkowo, zdecydowana większość tych, którzy sądzą, że ich sytuacja majątkowa zmieni się w nadchodzącym roku, spodziewa się jej pogorszenia. Co zamierzamy robić, oczekując trudnego roku? Przede wszystkim mniej pożyczać i starać się oszczędzać – wynika z badania przeprowadzonego w ostatnich dniach przez Instytut Homo Homini na zlecenie mBanku.
Tylko 14,5 proc. badanych ocenia, że ich obecna sytuacja finansowa jest dobra. Dla większości, czyli 47 proc., jest raczej przeciętna, natomiast 37 proc. uważa, że jest zła (18,5 proc. twierdzi wręcz, że jest bardzo zła). Najgorzej swoją sytuację ekonomiczną oceniają osoby w wieku między 25 a 34 rokiem życia (41 proc. osób w tej grupie wiekowej ocenia swoją sytuację finansową jako bardzo złą). Najlepiej swój stan finansowy oceniają osoby w wieku 45-54 lata (27 proc. pozytywnych wskazań).
Zwykle nadchodzący Nowy Rok witany jest z nadzieją na poprawę sytuacji, także tej ekonomicznej, jednak tym razem Polacy nie liczą na optymistyczny scenariusz. Aż 82 proc. z tych, którzy oczekują zmiany swojej sytuacji finansowej, spodziewa się jej pogorszenia, zaledwie 18 proc. poprawy.
– Zmian na gorsze w swoich finansach spodziewa się w roku 2013 dokładnie połowa wszystkich Polaków. Kolejne 33 proc. nie oczekuje zmian w tym zakresie, a tylko niecałe 11 proc. liczy na poprawę sytuacji finansowej – mówi Janusz Mieloszyk, dyrektor Departamentu Produktów Oszczędnościowych i Inwestycyjnych w mBanku i MultiBanku. – Tak negatywne przewidywania respondentów wynikają zarówno z oceny własnych finansów, jak i absorbowania przez nich dużej liczby informacji o spowolnieniu gospodarczym, które coraz częściej pojawiają się w mediach – mówi Mieloszyk. Sytuację tę potwierdzają także prognozy głównego ekonomisty BRE Banku, który zapowiada, że Polska w pierwszej połowie 2013 r. znajdzie się w recesji. W konserwatywnym scenariuszu makroekonomistów BRE, w przyszłym roku polski PKB wzrośnie tylko o 0,5 proc. (2,8 proc. w 2014 r.), a w pierwszym półroczu nasza gospodarka znajdzie się w technicznej recesji, przede wszystkim ze względu na mniejszy poziom inwestycji oraz konsumpcji. Natomiast ożywienia możemy spodziewać się dopiero od trzeciego kwartału przyszłego roku.
Wbrew pozorom jednak tak pesymistyczne podejście co do oceny własnej sytuacji finansowej może być, jak sądzi Joanna Wesołowska z mBanku, korzystne dla nas i naszych domowych budżetów. – Sama świadomość, że zbliżają się trudniejsze czasy, powoduje, że rozsądniej podchodzimy do wydatków, zaczynamy je planować. Oczywiście także je ograniczamy, co pozwala mniej dotkliwie odczuwać gospodarstwom domowym efekty spowolnienia gospodarczego – komentuje Wesołowska. – Skłonność do oszczędzania widzimy także po tym, jaką popularnością cieszy się wdrożony przez nas program regularnego oszczędzania. Do tej pory skorzystało z niego już blisko 190 tys. osób. To znaczy, że nasi klienci nawet kiedy muszą wydać pieniądze, jednocześnie myślą o oszczędzaniu. Produkty te umożliwiają bowiem automatyczne odłożenie drobnej kwoty pieniędzy przy każdej płatności kartą – dodaje.
Ponad 15 procent Polaków zamierza w roku 2013 regularnie oszczędzać, odkładając co miesiąc określoną kwotę. Kolejne 31,4 proc. myśli o odkładaniu pieniędzy w miarę możliwości, jednak bez ścisłej dyscypliny. – Łącznie blisko 47 proc. Polaków poważnie myśli o oszczędzaniu w przyszłym roku – podsumowuje Joanna Wesołowska.
Co ciekawe, o odkładaniu pieniędzy myślą głównie osoby młode, od 18 do 24 roku życia. W tej grupie wiekowej w przyszłym roku zamierza to robić aż 76,3 proc. badanych. Najmniej o oszczędzaniu myślą natomiast osoby nieco starsze, pomiędzy 25 a 34 rokiem życia – w tej grupie wiekowej o regularnym odkładaniu określonej kwoty myśli zaledwie 10,7 badanych (kolejne 17,9 proc. zamierza to robić w miarę możliwości, a 66 proc. nie planuje oszczędzania w ogóle).
Jednocześnie, 95 proc. Polaków nie planuje zaciągnięcia kredytu w roku 2013. Tylko 2,3 proc. deklaruje, że skorzysta z pożyczki gotówkowej, dokona zakupu na raty lub wykorzysta limit kredytowy w koncie.
– Istotnie, w przypadku rynku kredytów hipotecznych możemy oczekiwać, że klienci biorąc pod uwagę zwiększoną niepewność na rynku pracy, będą dużo ostrożniejsi podczas podejmowania decyzji o zakupie i kredytowaniu nieruchomości – tłumaczy Dariusz Solski, dyrektor Departamentu Produktów Kredytowych w mBanku i MultiBanku. – Jednak deklaracje względem kredytów konsumpcyjnych mogą być mocno przesadzone. Są to bowiem produkty, których klienci najczęściej nie planują z rocznym wyprzedzeniem, a korzystają z nich bardziej kompulsywnie, pod wpływem określonej potrzeby. Dodatkowo, pozytywną dynamikę rynku kredytów konsumpcyjnych może przynieść poluzowanie regulacji, zwłaszcza zmiany w rekomendacji T – dodaje Solski.
Badanie na zlecenie mBanku zrealizował Instytut Homo Homini w dniach 17- 18 grudnia, na reprezentatywnej próbie 1100 respondentów – pełnoletnich mieszkańców Polski. Pomiar zrealizowano metodą telefonicznych standaryzowanych wywiadów kwestionariuszowych, wspomaganych komputerowo (CATI).
