Ponad pół wieku olimpijskich zmagań sportowych upamiętnione na monetach zawita w dniach 20-23 marca na wystawę w warszawskim Muzeum Sportu i Turystyki.
Z bliska będzie można podziwiać historyczne monety olimpijskie – począwszy od unikalnej pierwszej oficjalnej emisji olimpijskiej z Helsinek z 1951 r., poprzez monety wybite na kolejne Igrzyska, kończąc na premierowych okazach wyemitowanych przez Centralny Bank Rosji z okazji Igrzysk Olimpijskich w Soczi w 2014 r.
Idea antycznej numizmatyki
Źródeł olimpijskiej numizmatyki można szukać w czasach antycznych. Wizerunki walczących sportowców już wówczas zaczęto przedstawiać na monetach. Pierwsze znane numizmaty tego typu są datowane na przełom IV/III w. p.n.e. „Do jednej z najciekawszych monet należy srebrna emisja przedstawiająca dwóch nagich zapaśników w trakcie walki. Interesującym przykładem mennictwa upamiętniającego sport może być także złoty stater wybity na polecenie Filipa II Macedońskiego, który ukazuje zwycięstwo jego rydwanu na Olimpii” – tłumaczy Adam Zieliński, dyrektor zarządzający Skarbnicy Narodowej, organizatora wystawy.
Jednak nowożytne Igrzyska Olimpijskie swojej pierwszej monety pamiątkowej doczekały się dopiero w 1951 r. Wybita z okazji XV Letnich Igrzysk Olimpijskich w Helsinkach (1952) moneta została zaprojektowana przez architekta Matti Visanti wraz z rzeźbiarzem Aarre Aaltonen. Ze względu na swoją niską limitację (18 500 sztuk), emisja ta jest obecnie uważana za jedną z najbardziej niedostępnych monet olimpijskich na rynku numizmatycznym. „Moneta -Helsinki 52- to prawdziwy biały kruk tej wystawy, który mimo dość prostego i surowego projektu, przyciąga jak magnes.Od czasu tej emisji oficjalne monety olimpijskie wpisały się na nowo w historię Igrzysk Olimpijskich – mówi Adam Zieliński.
Wśród monet prezentowanych na wystawie znajdują się niepowtarzalne okazy upamiętniające większość Igrzysk m.in. w: Meksyku 1968, Sapporo 1972, Montrealu 1976, Moskwie 1980, Nagano 1998, w Londynie 2012. „Monety te przywołują w pamięci wspaniałe chwile w dziejach polskiego sportu. Patrząc na zarys olimpijskiej monety 5-dolarowej, przypominam sobie przebieg Igrzysk w Montrealu w 1976 r., kiedy to polska reprezentacja wywalczyła aż siedem złotych medali, przywożąc do kraju łącznie 26 krążków. Takie wspomnienia motywują do działania, więc ta wystawa motywuje również” -komentuje Andrzej Kraśnicki, Prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego.
Olimpijskie srebro i złoto z Mennicy w Sankt Petersburgu
Szczególne miejsce wśród eksponatów wystawy zajmują premierowe okazy przygotowane przez Centralny Bank Rosji specjalnie na XXII Zimowe Igrzyska Olimpijskie w Soczi w 2014 r. Rosyjska Mennica w Sankt Petersburgu wybiła oficjalne olimpijskie monety, które wyjątkowym kunsztem wykonania i dbałością o szczegóły ukazują bogactwo przyrody, kultury i tradycji Rosji. „Rosyjska numizmatyka zawsze wyróżniała się na tle innych, od wieków fascynuje dostojnością i powagą projektów. Tak też jest w przypadku olimpijskich numizmatów” – tłumaczy Adam Zieliński.
Najlepszym tego przykładem jest ściśle limitowana oficjalna moneta olimpijska „Rzymska bogini kwiatów Flora”, która została wybita z 5 uncji czystego złota (próby .999). Na jej rewersie przedstawiono przepiękny wizerunek bogini, która ma we włosach wplecione kwiaty i rośliny z rejonu Kaukazu i znad Morza Czarnego. Natomiast srebra kolekcja 16 monet, przedstawiających najważniejsze dyscypliny Igrzysk została wykonana innowacyjną techniką. Tło rewersu zostało zmatowione w specjalnej technologii laserowej – celem było uzyskanie niezwykłego efektu zmrożonego szkła, które to eksponuje wizerunek sylwetki sportowca.
Alexander Alekseev, Ambasador Nadzwyczajny i Pełnomocny Federacji Rosyjskiej w Rzeczypospolitej Polskiej komentuje:
– „Chciałbym serdecznie podziękować organizatorom wystawy „Numizmatyczna historia Igrzysk Olimpijskich – od Helsinek 1952 do Soczi 2014″ za doskonałą możliwość zaprezentowania stolicy Zimowych Igrzysk Olimpijskich 2014 roku. Soczi to nie tylko kilometry zbudowanych dróg, nowoczesna infrastruktura i sportowe obiekty światowej klasy. Najważniejsze, że będzie to miejsce prawdziwego święta sportu i wartości olimpijskich. Ich uzupełnieniem będzie gościnność Rosjan, którzy przygotowują się do Igrzysk z wielkim entuzjazmem. Wkrótce na Soczi będzie skoncentrowana uwaga całego świata i nie mam wątpliwości, że stolica Igrzysk 2014 roku jest już na to gotowa”.
Olimpijskietournée
Od czasu Igrzysk w Helsinkach, niemal każde państwo-gospodarz emitowało olimpijskie monety i serie pamiątkowe. Z roku na rok zainteresowanie olimpijską numizmatyką rośnie, a monety olimpijskie przestają być wyłącznie wyjątkową pamiątką tych najważniejszych sportowych wydarzeń, ale również stają się wielką gratką dla kolekcjonerów. Warszawska wystawa to część tournée, które rozpocznie się 13 marca w Oslo. Następnie po wizycie w Warszawie, olimpijska wystawa zagości 25 marca w Helsinkach.
„Numizmatyczna historia Igrzysk Olimpijskich – od Helsinek 1952 do Soczi 2014”, Muzeum Sportu i Turystyki w Warszawie, ul. Wybrzeże Gdyńskie 4. Wystawa czynna dla zwiedzających: 20 III w godz. 14:00-17:00, 21-22 III w godz. 9:00-17:00, 23 III w godz. 10:00-17:00.
Skarbnica Narodowa
