W I półroczu 2017 r. na rynku kredytowym panowały wzrosty zarówno w udzielonych kredytach mieszkaniowych, jak i wzrosty średnich kwot przyznanych kredytów i limitów we wszystkich produktach kredytowych. Charakterystyczną obserwacją dla tego okresu jest wyraźna tendencja ograniczania przez większość banków udzielania kredytów na niższe kwoty. Ponadto, na rynku kredytów dla osób prywatnych zwraca uwagę wysoki poziom koncentracji – pięć banków liderów udziela ponad połowy kredytów w Polsce. BIK Indeks Jakości Kredytów potwierdza utrzymującą się wysoką jakość kredytów, udzielanych osobom prywatnym.
Kredyty konsumpcyjne – główne obserwacje
Sektor bankowy wyraźnie koncentruje swoją ofertę kredytów konsumpcyjnych w coraz wyższych kwotowo segmentach. Wyniki 1 półrocza br. pokazały, że liczba kredytów na kwoty poniżej 4 tys. była niższa niż rok wcześniej, nawet po uwzględnieniu transakcji firm pożyczkowych. Zwraca uwagę fakt, że klienci firm pożyczkowych w zdecydowanej większości obsługują jednocześnie kredyty bankowe. Sytuacja ta może w dalszej perspektywie prowadzić do wpadania części kredytobiorców w spiralę zadłużenia poprzez zaciąganie kolejnych zobowiązań w firmach pożyczkowych.
Wartość udzielonych kredytów w I półroczu 2017 r. jest wyższa niż przed rokiem.
– W I półroczu 2017 r. banki i SKOK-i udzieliły 3412 tys. kredytów konsumpcyjnych, jest to o 3% mniej niż przed rokiem. Zbliżone spadki r/r odnotowaliśmy w I półroczu 2016 r.– mówi dr Andrzej Topiński, główny ekonomista BIK. – Firmy pożyczkowe udzieliły w I półroczu 2017 r. 962 tys. pożyczek, o 9,4% więcej niż rok wcześniej. Część wzrostu wynika z zacieśniania przez firmy pożyczkowe współpracy z BIK-iem – dodaje dr Topiński z BIK.
Dwa wskaźniki w segmencie kredytów konsumpcyjnych pozostają stabilne w 1 półroczu 2017 r. – należy do nich jakość udzielanych kredytów konsumpcyjnych oraz stała liczba kredytobiorców.
Więcej szczegółowych informacji znajduje się w rozdziale Kredyty konsumpcyjne, str. 9 – 19, raportu Kredyt Trendy, wrzesień 2017.
Kredyty mieszkaniowe – kontynuacja tendencji wzrostowej
W I półroczu 2017 r. banki udzieliły 108 tys. kredytów mieszkaniowych, tj. o 5,7% więcej niż w 2016 r. Natomiast, w wymiarze wartościowym wzrost był ponad dwukrotnie wyższy (12,7%).
Dobre wyniki wiązano na ogół z programem MdM.
– Gdyby MdM był główną przyczyną ożywienia sprzedaży kredytów mieszkaniowych, to w II kwartale wzrosty wygasłybywraz z wykorzystaniem puli dopłat, jednak tak się nie stało, bo utrzymuje się wysoki poziom liczby i kwoty udzielanych kredytów na mieszkania – mówi dr Topiński. – Jeśli, co wydaje się prawdopodobne, sprzedaż kredytów mieszkaniowych w II półroczu 2017 r. utrzyma się na poziomie II kwartału, to wskaźnik dynamiki za cały 2017 r. wyniesie 11,6%, a w IV kwartale nawet 19,7%. Przewidywania te należy jednak interpretować ostrożnie– dodaje główny ekonomista BIK.
Liczba kredytobiorców obsługujących kredyty walutowe stale spada. Portfel kredytów walutowych maleje między innymi wskutek umacniania złotego. Wahania kursowe wydają się nie mieć wyraźnego wpływu na spłacalność kredytów walutowych. Kredyty te spłacane są dobrze, średnio lepiej niż kredyty złotowe.
Jakość portfeli kredytów mieszkaniowych jest stabilna. W I półroczu 2017 r. do statusu opóźniony >30 dni weszło o 23% mniej rachunków niż w 2014 r, do statusu >60 mniej o 19%, a do statusu >90 dni mniej o 18,5%. Wszystko to świadczy o dobrej kondycji portfeli kredytów mieszkaniowych.
Więcej szczegółowych informacji znajduje się w rozdziale Kredyty mieszkaniowe, str. 10 – 28, raportu Kredyt Trendy, wrzesień 2017.
Karty kredytowe – dla sprawdzonych klientów
W I półroczu wystąpiła rekordowo niska liczba otwieranych rachunków kart kredytowych – otwarto o 6,2% mniej rachunków niż rok wcześniej. Liczba posiadaczy kart kredytowych, a także liczba osób używających karty jest stabilna, nie ulega większym zmianom, przy spadku wydawnictwa nowych kart. Co piąty posiadacz nie używa swojej karty.
– Od trzech lat maleje liczba otwieranych rachunków kart kredytowych. Spadek wydawnictwa kart ma kilka przyczyn, m.in. kilka banków wydawało karty kredytowe osobom zaciągającym kredyty ratalne i rozliczało ich kredyty na rachunkach tych kredytów – ostatnio praktyka ta wygasa – tłumaczy dr Topiński z BIK.
Obserwowanej słabej dynamice rynku kart kredytowych, towarzyszy wzrost limitów kredytowych przyznawanych zarówno na nowych kartach, jak i na kartach czynnych. Banki wydają się wycofywać z używania kart w „cross sellingu”, koncentrując się w większości na wydawaniu kart sprawdzonym klientom.
Więcej szczegółowych informacji znajduje się w rozdziale Karty kredytowe, str. 29 – 33, raportu Kredyt Trendy, wrzesień 2017.
Kredyty mikroprzedsiębiorców – wzrost w liczbie i wartości
Rośnie zarówno liczba, jak i wartość kredytów mikroprzedsiębiorców. W 1 półroczu 2017 r. wielkość portfela wzrosła o 9,3% a wartość o 11%; łącznie banki udzieliły 115 tys. kredytów firmowych na kwotę 11 mld zł.
W strukturze kredytów udzielonych mikroprzedsiębiorcom w I półroczu 2017 r. dominuje kredytowanie działalności bieżącej – 67% kwoty udzielonych kredytów w pierwszym półroczu 2017: 42% wartości kredytów udzielanych mikroprzedsiębiorcom to kredyty obrotowe a 24,7% to kredyty w rachunku bieżącym.
Udział kredytów mikroprzedsiębiorców opóźnionych w obsłudze >90 dni w portfelach bankowych jest od 3 lat stabilny i kształtuje się na poziomie ok. 11% w ujęciu wartościowym.
Więcej szczegółowych informacji znajduje się w rozdziale Mikroprzedsiębiorcy, str. 34 – 39, raportu Kredyt Trendy, wrzesień 2017.