Rola doradcy prawnego w procesie wchodzenia spółek na giełdę

Procedura wejścia na giełdę, a tym samym upublicznienia spółki, jest procesem długotrwałym i skomplikowanym, dlatego udział w nim doradcy prawnego jest właściwie niezbędny. Jak pokazuje praktyka, istnieją spółki, które decydują się samodzielnie realizować procedurę wprowadzenia na parkiet.

Jednak podejmując takie wyzwanie muszą liczyć się z ogromnym ryzykiem niepowodzenia i zagrożeniem strat finansowych związanych z błędami, popełnianymi głównie z przyczyny braku wiedzy i doświadczenia. Kary mogą być bardzo dotkliwe i niekiedy znacznie wyższe niż wsparcie nawet całej grupy profesjonalnych doradców. Nie oznacza to oczywiście, że zatrudnienie zewnętrznej kancelarii daje 100% gwarancje sukcesu i nieomylności. Natomiast prawdopodobieństwo wystąpienia błędu po stronie kancelarii prawnej jest zdecydowanie niższe. Profesjonalni doradcy są także w stanie w bardzo wielu przypadkach znacznie wcześniej zidentyfikować potencjalne zagrożenia, niż osoby bezpośrednio związane ze spółką. Wynika to nie tylko z różnicy w doświadczeniu, ale także z szerszej perspektywy spojrzenia na daną sytuację, jakie mają doradcy zewnętrzni.

W procesie wprowadzania spółki na giełdę doradca prawny jest odpowiedzialny za:

1. Rozpoznanie ryzyka prawnego, które odbywa się w fazie analizy stanu prawnego spółki, czyli tzw. badania due diligence.

Due diligence przeprowadza się zarówno w ramach tradycyjnego sposobu wchodzenia na giełdę (czyli zwykle przez podwyższenie kapitału zakładowego spółki i zaoferowanie nowych oraz części dotychczasowych akcji nowym inwestorom), jak i w sytuacji przejęcia spółki już notowanej na GPW (w tym wypadku bada się spółkę przejmowaną).

Wyniki tych badań uwzględniane są dodatkowo w prospekcie (w części poświęconej ryzykom związanym z inwestycją) lub w umowach zawieranych z głównymi akcjonariuszami przejmowanej spółki (różnego rodzaju klauzule zabezpieczające lub określające sposoby dzielenia się tym ryzykiem).

2. Sporządzenie koniecznych projektów uchwał w taki sposób, aby były podjęte w sposób skuteczny i prawidłowy.

Prawomocność uchwał jest absolutnie konieczna, aby proces związany z upublicznieniem spółki mógł być zakończony z sukcesem. Do uchwał o kluczowym znaczeniu należą: uchwała walnego zgromadzenia uprawniająca do ubiegania się o dopuszczenie i wprowadzenie akcji do obrotu na GPW oraz zawarcie umowy o rejestrację akcji w Krajowym Depozycie Papierów Wartościowych w Warszawie, a także uchwała o podwyższeniu kapitału zakładowego.

3. Przygotowanie tak zwanej części prawnej prospektu oraz bieżące doradztwo podczas trwania procesu zatwierdzania prospektu przed Komisją Nadzoru Finansowego (KNF), a także w trakcie rozpatrywania wniosku o dopuszczenie i wprowadzenie na odpowiedni rynek Giełdy Papierów Wartościowych w Warszawie (GPW).

Prawo UE przewiduje jednolity zakres informacji, które spółka musi podać do publicznej wiadomości w związku z planowanym debiutem giełdowym. Zakres informacji zamieszanych w prospektach emisyjnych jest jednolity na terenie całej Unii Europejskiej. Niemniej jednak organy nadzoru finansowego w państwach członkowskich, w tym KNF, mają własne podejście i własna praktykę zatwierdzania prospektów.

Znajomość tych zasad pozwala usprawnić procedurę i szybciej osiągnąć cel, jakim jest pozyskanie kapitału i wejście na parkiet GPW. Aspekt ten nabrał szczególnego znaczenia, ponieważ KNF stanowczo twierdzi, że w przypadku, gdy jakość prospektu nie będzie odpowiadać właściwym standardom, KNF nie będzie zgłaszać poprawek do prospektów, a szybciej będzie podejmować decyzję o odmowie zatwierdzenia danego prospektu.

Wejście na Giełdę Papierów Wartościowych jest procesem skutkującym istotnymi zmianami w działalności firmy. Znajomość reguł prawnych i procedur związanych z upublicznieniem spółki jest absolutnie konieczne do podjęcia efektywnych działań w tym zakresie. Przed nawiązaniem współpracy z doradcą finansowym należy starannie prześledzić jego dotychczasowe osiągnięcia w tym zakresie oraz prowadzone procesy publiczne. Należy także zapoznać się z referencjami kancelarii. Staranny wybór grupy doradców gwarantuje stworzenie zespołu, którego członkowie darzyć się będą wzajemnym zaufaniem, co w przypadku skomplikowanych procesów upubliczniania spółek ma kluczowe znaczenie.

Maciej Kotlicki, radca prawny, Kancelaria Prawna Chajec, Don-Siemion & Żyto
Źródło: Kancelaria Prawna Chajec, Don-Siemion i Żyto