Kiedy kierowca w nieoczekiwany dla siebie sposób staje się uczestnikiem stłuczki, w dodatku rzekomo spowodowanej z jego winy, mógł właśnie zostać ofiarą ubezpieczeniowego oszusta.
Ubezpieczeniowy przekręt miesiąca w Stanach to 28 mln dolarów w rękach Kubańczyka, który na Florydzie założył klinikę dla obłożnie chorych, wyłudzając pieniądze z ubezpieczeń zdrowotnych. Przypadek pochodzi z amerykańskiej strony internetowej poświęconej w całości przestępczości ubezpieczeniowej. Za Oceanem skala tego zjawiska i kreatywność oszustów jest wciąż dużo większa niż w Polsce. Tutaj oszustów spotyka się przede wszystkim na drogach.
Fałszywy podpis to zwykle początek
– By korzystać z pełnej zniżki OC z ubezpieczenia byłej właścicielki samochodu, odnawiała polisę ubezpieczeniową. U ajenta ubezpieczeniowego podpisywała dokumenty nazwiskiem byłej właścicielki. 32-letnia mieszkanka Krapkowic usłyszała zarzut oszustwa. Grozi jej do 5 lat więzienia –informowała niedawno Policja. To jeden z wielu przykładów fraudów związanych z cieszącymi się największym zainteresowaniem oszustów polisami komunikacyjnymi.
W ubiegłym roku mieszkanka Żywocic zgłosiła policjantom swoje podejrzenia co do oszustwa, którego prawdopodobnie padła ofiarą. Przyjmując zgłoszenie od poszkodowanej, funkcjonariusze dowiedzieli się, że pomimo sprzedaży swojego samochodu przez kolejne lata otrzymywała ona z ubezpieczalni informację o konieczności przedłużenia polisy OC, mimo że zgłosiła w ubezpieczalni sprzedaż samochodu.
Po zabezpieczeniu dokumentacji w tej sprawie policjanci ustalili, że na zawartych po sprzedaży samochodu umowach dalej widnieje podpis byłej właścicielki. W trakcie dalszych czynności krapkowiccy kryminalni postawili zarzut oszustwa obecnej właścicielce samochodu – 32-letniej mieszkance Krapkowic. Okazało się bowiem, że kobieta, chcąc skorzystać z pełnej zniżki na ubezpieczenie OC byłej właścicielki, przed końcem upływu ubezpieczenia odnawiała je u ajentów, fałszując dokument nie swoim podpisem. Tak sfałszowanym ubezpieczeniem posługiwała się jak autentycznym – wyjaśnia Policja.
Mimo groźby kary kilkuletniego pozbawienia wolności jest to mimo wszystko łagodne wydanie oszustwa, jakiego dopuszczają się ubezpieczeniowi przestępcy. Obok kategorii „soft”, czyli przekrętów mniejszego kalibru, są też zdarzenia typu „hard”, polegające m.in. na celowym powodowaniu wypadków, pozorowaniu kradzieży majątku czy śmierci ubezpieczonego.
Stłuczką w drugiego kierowcę
Co bardziej leniwy – albo pewny siebie – oszust nie plami rąk faktycznym wypadkiem drogowym. On doprowadza tylko swój pojazd do stanu, który wskazuje, że zdarzenie ubezpieczeniowe miało miejsce. A jeśli miało, to należy się odszkodowanie. Z pewnych względów jednak niektórym łatwiej wnioskuje się o pieniądze na samochód, który naprawdę był uczestnikiem wypadku. Jeśli do tego winą zostanie obarczony kierowca drugiego pojazdu, wówczas potencjalna kwota do wywalczenia wzrasta.
Na polskich drogach nie brakuje przypadków celowego powodowania kolizji ze z góry określonym celem: wyłudzić od towarzystwa ubezpieczeń jak największe odszkodowanie za doznane straty.
Częste scenariusze wyłudzeń „na stłuczkę”, źródło: insurancefraud.org
Sama stłuczka jest zwykle dopiero wstępem do walki o jak najwyższą stawkę. Powypadkowe auto trafia do zaprzyjaźnionego mechanika, który zniszczone części zastępuje nowymi, znacznie zawyżając ich ceny na wystawianym dla ubezpieczyciela rachunku. W tym czasie znajomy lekarz podczas obdukcji dokumentuje większe niż w rzeczywistości szkody na zdrowiu. Wysoki koszt naprawy auta i wyraźnie pogorszony stan zdrowia dają podstawę do wyższej rekompensaty.
Europejskie zrzeszenie towarzystw ubezpieczeniowych Insurance Europe wydało w tym roku raport poświęcony przestępczości ubezpieczeniowej, w którym wymienia najczęstsze formy przestępczości ubezpieczeniowej.Każdą z nich da się odnieść również do polis komunikacyjnych. Oszustwem jest najczęściej:
- podawanie nieprawdziwych albo niepełnych informacji przy zgłaszaniu szkody ubezpieczeniowej,
- zgłaszanie szkody na podstawie okoliczności nieprawdziwych, niebędących podstawą do wypłaty środków albo niezwiązanych ze zgłaszanym ubezpieczycielowi rzekomym przedmiotem szkody,
- posługiwanie się w kontakcie z ubezpieczycielem fałszywymi danymi w celu uzyskania korzyści finansowych.
Instytucja podkreśla przy tym, że oszustami są zarówno sami ubezpieczeni, jak i osoby trzecie zgłaszające roszczenie z tytułu polisy posiadanej przez kogoś innego. Te ostatnie przypadki polegają przede wszystkim na zgłaszaniu fikcyjnej albo wyolbrzymionej utraty zdrowia wskutek wypadku spowodowanego przez innego uczestnika ruchu drogowego.
Co 10. polisa naznaczona oszustwem
Insurance Europ szacuje, że przestępczość – wykryta bądź nie – może dotyczyć ok. 10% wypłat z tytułu zgłaszanych ubezpieczycielom szkód. W przeprowadzonym w 2012 r. przez Federation of Finnish Financial Services badaniu aż 27 proc. ankietowanych przyznało, że zna kogoś, kto oszukiwał swojego lub cudzego ubezpieczyciela. W Polsce ponad rok temu straty branży ubezpieczeniowej z tytułu przestępczości ubezpieczeniowej szacowano na kilka miliardów złotych.
Choć pewnie dyskutowaliby z tym na co dzień pracujący przy zwalczaniu przestępczości ubezpieczeniowej, można zaryzykować stwierdzenie, że bezczelność oszustów w polskim wydaniu nie jest jeszcze tak daleko posunięta, jak ma to miejsce w krajach z o wiele większym rynkiem ubezpieczeń. Takich procederów może przybywać. Na nieszczęście dla ubezpieczycieli, ale i innych kierowców.
Wojciech Boczoń
