3 kwietnia 2012 r. Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu monety upamiętniające najwybitniejszego polskiego matematyka, Stefana Banacha – złote 200 zł, srebrną dziesięciozłotówkę oraz 2 złote ze stopu Nordic Gold.
Stefan Banach (1892–1945) był współtwórcą słynnej Polskiej Szkoły Matematycznej powstałej w okresie międzywojennym. Jego imię nosi jedna z najważniejszych nagród Polskiego Towarzystwa Matematycznego (którego był współzałożycielem oraz prezesem w latach 1939–1945), a także medal Polskiej Akademii Nauk. Z jego nazwiskiem związanych jest wiele pojęć i twierdzeń matematycznych, w szczególności pojęcie przestrzeni Banacha oraz twierdzenie Hahna-Banacha i twierdzenie Banacha o punkcie stałym. Opracowane przez niego pojęcia i twierdzenia znane są matematykom na całym świecie.
Głównym motywem graficznym rewersu monety złotej jest wizerunek popiersia Stefana Banacha na tle kompozycji geometrycznej. Pod popiersiem wypisana jest ukośnie formuła matematyczna podająca tezę twierdzenia Banacha o punkcie stałym. Ta sama formuła stanowi również element graficzny awersu monety.
Rewers monety srebrnej przedstawia popiersie matematyka na tle punktów tworzących okręgi. Na awersie widoczny jest wizerunek prostopadłościanu z umieszczoną na jego ścianach bocznych formułą matematyczną, występującą w twierdzeniu Hahna-Banacha.
Na rewersie monety dwuzłotowej przedstawiono popiersie Stefana Banacha, po lewej stronie wykres odwzorowania liniowego, a poniżej nierówność charakteryzującą warunek dotyczący odwzorowań liniowych w przestrzeniach Banacha.
Monety zaprojektował Robert Kotowicz, a tradycyjny awers dwuzłotówki – Ewa Tyc-Karpińska. Moneta złota została wybita w nakładzie 4 tysięcy sztuk, srebrna – w 45 tysiącach egzemplarzy, natomiast nakład monety dwuzłotowej ze stopu Nordic Gold to 800 tysięcy sztuk.
Monety zostały wprowadzone do obiegu we wtorek 3 kwietnia 2012 r. Od tego dnia dwuzłotówkę można zamienić w cenie nominalnej w kasach Oddziałów Okręgowych NBP. Natomiast monety złote i srebrne zostały sprzedane na aukcji w systemie Kolekcjoner, osiągając cenę 2 730 zł (moneta złota) oraz 96 zł (moneta srebrna). Po tej cenie monety będą wkrótce dostępne w Oddziałach Okręgowych NBP oraz w sklepie internetowym Kolekcjoner.
Źródło: NBP
Wojciech Boczoń
