Biometria kojarzy się z amerykańskim serialem kryminalnym lub wizją dalekiej przyszłości z powieści science fiction. Brzmi niewiarygodnie jak historie rodem z filmu „Mission: Impossible”. Rzeczywistość jednak pokazuje coś zupełnie innego. Rozwiązania biometryczne konsekwentnie zastępują te tradycyjne i rozwijają się zdecydowanie szybciej niż zakładano, szczególnie w bankowości. Niektóre z nich od ponad pięciu lat sprawnie działają w Polsce, czasem nawet jako pierwsze w Europie czy nawet na świecie. Czy nadszedł już czas, aby na stałe wpisały się w życie codzienne?
Czym jest biometria?
Biometria w rozumieniu techniki dokonywania pomiarów istot żywych to nauka badająca metody automatycznego rozpoznawania ludzi na podstawie ich cech fizycznych i behawioralnych. Najpopularniejszym jej zastosowaniem jest tworzenie systemów zabezpieczeń biometrycznych, które bazują w dużej mierze na badaniu cech fizycznych. Mają one na celu usprawnienie weryfikacji tożsamości w takich placówkach jak np. banki, lotniska. Najbardziej rozpoznawalną metodą jest porównywanie linii papilarnych (odcisków palca), ale to tylko próbka możliwości jakie daje biometria. Spektrum cech umożliwiających bezbłędne rozpoznanie odpowiedniej osoby zdaje się nie mieć końca. Badanymi atrybutami często są: tęczówka oka, siatkówka oka, wzór naczyń krwionośnych palca i dłoni, kształt twarzy bądź dłoni. Biometria znajduje coraz większe zastosowanie w sektorze bankowości i tam rozwija się najprężniej.
Historia
Najstarsze dowody na zastosowanie biometrii pochodzą ze starożytnej Babilonii, gdzie odciskami palców w glinianych tabliczkach potwierdzano transakcje handlowe. Z kolei jako metoda weryfikacji tożsamości została pierwszy raz użyta w XIX w., kiedy to Imperium Brytyjskie znalazło sposób na demaskowanie oszustów poprzez identyfikację na podstawie porównania linii papilarnych. Sama idea zastosowania biometrii w życiu codziennym od tamtej pory nie uległa wielkim zmianom. W dalszym ciągu używamy jej do potwierdzania transakcji i demaskowania przestępców, a w niedalekiej przyszłości do zabezpieczenia naszych cyfrowych danych. Swój rozdział w historii biometrii na świecie ma także Polska, która niewątpliwie jest liderem w zastosowaniu biometrii w bankowości. W 2010 r. jeden z banków spółdzielczych na Podkarpaciu wprowadził do obiegu pierwszy w Europie bankomat biometryczny bazujący na metodzie Finger Vein.
– To metoda biometryczna polegająca na rozpoznawaniu struktury naszych naczyń krwionośnych w palcach- wyjaśnia Adam Matyaszek, Wiceprezes Zarządu firmy Wincor Nixdorf w Polsce.
Zastosowanie
Praktyczne zastosowanie rozpoznawania ludzi na podstawie ich cech fizycznych ma miejsce najczęściej w sektorze bankowym. Dzięki zaawansowanym rozwiązaniom technologicznym, które przyspieszają proces weryfikacji i jednocześnie zapewniają najwyższy poziom bezpieczeństwa, banki w Polsce powoli decydują się na wprowadzenie biometrii do swojej oferty.
– Jeden z banków spółdzielczych na Podkarpaciu już wypłaca w ten sposób świadczenia socjalne. Rozwiązaliśmy w ten sposób duży problem, którym była ich sprawna dystrybucja. Stworzyliśmy proces, gdzie klient jest rejestrowany za pomocą czytnika biometrycznego na poziomie oddziału bankowego, a następnie przy pomocy palca może pobierać świadczenia socjalne ze specjalnego bankomatu – nawet poza godzinami otwarcia samego oddziału. Dodatkowo, dzięki tej metodzie dołączyliśmy do dystrybucji osoby, które z różnych powodów nie posiadają rachunku bankowego. Na bazie tych doświadczeń z biometrii korzysta ok. 30 banków w sektorze spółdzielcznym- dodaje Adam Matyaszek.
W Polsce wdrożono pierwszą w Europie sieć niezależnych bankomatów biometrycznych. W ciągu najbliższch miesięcy uruchomione zostanie ponad 2000 bankomatów doposażonych w czytniki Finger Vein (obecnie jest ich ok. 1000). Biometria ma jednak w bankowości dużo szersze zastosowanie. Kluczowym obszarem są oddziały bankowe, gdzie biometria przynosi bankom ogromne oszczędności poprzez redukcję fraudów zewnętrznych i wewnętrznych oraz ograniczenie papierowego obiegu dokumentów. Dzięki połączeniu biometrii z podpisem elektronicznym możliwe jest sygnowanie dokumentów na linii klient-bank w bezpieczny sposób. Przykładem pomyślnego wdrożenia biometrii w oddziałach jest bank z siedzibą w Gdańsku, gdzie z biometrii Finger Vein korzysta w oddziałach ponad 210 000 aktywnych klientów, a ich liczba ta stale wzrasta. W 2015 roku sukcesem zakończył się program pilotażowy biometrii Finger Vein w oddziałach jednego z trzech największych banków w Polsce, w których główny nacisk kładziono na biometryczne podpisywanie dokumentów.
Bezpieczeństwo
Powszechne wykorzystanie biometrii w życiu codziennym stawia przed nami potrzebę odpowiedniego zabezpieczenia tożsamości użytkowników w szeroko rozwiniętym społeczeństwie informacyjnym.
– Wyobraźmy sobie cały proces: klient przychodzi do oddziału bankowego, rejestruje obraz swoich naczyń krwionośnych w palcu, a następnie w banku i bankomacie dokonuje wszystkich potwierdzeń za dotknięciem palca. Co więcej, tym samym palcem będzie mógł realizować operacje i podpisywać umowy w placówce oraz w innych kanałach. Upraszczamy procesy, jednocześnie zwiększając ich bezpieczeństwo- wyjaśnia Mirosław Janik, Prezes Zarządu firmy Wincor Nixdorf w Polsce.
Przyjęta i wprowadzona do obiegu metoda Finger Vein faktycznie jest jedną z najbezpieczniejszych. Potwierdza to porównanie metod biometrycznych, które analizuje kluczowe aspekty technologii w tym bezpieczeństwo, rozmiar i koszt urządzeń oraz akceptowalność społeczną.
Źródło: Raport Biometryczny 2.0 „Bankowość biometryczna”, Praca zbiorowa pod redakcją Tadeusza Woszczyńskiego, Warszawa, 2013
Przyszłość
Biometria wydaje się być nieuniknionym trendem rozwojowym. Połączenie wysokiej klasy rozwiązań technologicznych, zapewniających niemal pełne bezpieczeństwo oraz customer experience, zdecydowanie przyczyni się do rozwoju biometrii jako jednej z głównych metod weryfikacji tożsamości. Analizując jej rozwój i wachlarz zastosowań w sektorze bankowym i finansowym, możemy śmiało stwierdzić, że prędzej czy później stanie się ona naszą codziennością. Może również znaleźć zastosowanie w innych dziedzinach naszego życia codziennego takich jak służba zdrowia czy administracja publiczna. W takim przypadku będzie można korzystać z gotowych rozwiązań sprawdzonych w bankowości.
/Wincor Nixdorf
Wojciech Boczoń
