18 czerwca 2013 r. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej podpisał ustawę o zmianie ustawy – Prawo bankowe oraz ustawy o funduszach inwestycyjnych, uchwaloną w dniu 19 kwietnia 2013 r. przez Sejm w III czytaniu.
Podstawowym celem ustawy jest wykonanie obowiązku dostosowania polskiego systemu prawnego do dwóch wyroków Trybunału Konstytucyjnego, tj. wyroku z dnia 15 marca 2011 r. (sygn. akt P 7/09) oraz wyroku z dnia 11 lipca 2011 r. (sygn. akt P 1/10).
W pierwszym z przywołanych orzeczeń Trybunał stwierdził niezgodność z Konstytucją RP art. 95 ust. 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe w brzmieniu nadanym ustawą z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 131, poz. 1075), w związku z art. 244 § 1 i art. 252 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, z późn. zm.), w części w jakiej nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych banku w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych w postępowaniu cywilnym prowadzonym przez konsumenta.
Wyrok Trybunału Konstytucyjnego z dnia 11 lipca 2011 r. dotyczył niezgodności Konstytucją RP art. 194 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych (Dz. U. Nr 146, poz. 1546, z późn. zm.) w części, w jakiej nadaje moc prawną dokumentu urzędowego księgom rachunkowym i wyciągom z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego w postępowaniu cywilnym prowadzonym wobec konsumenta.
Zgodnie z uchwaloną zmianą, księgi rachunkowe banków i sporządzone na ich podstawie wyciągi oraz inne oświadczenia podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych banków i opatrzone pieczęcią banku, jak również sporządzone w ten sposób pokwitowania odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych w odniesieniu do praw i obowiązków wynikających z czynności bankowych oraz ustanowionych na rzecz banku zabezpieczeń i mogą stanowić podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych. Moc prawna dokumentów urzędowych nie będzie jednak obowiązywać w odniesieniu do powyższych dokumentów banków w postępowaniu cywilnym (dodanie nowego art. 95 ust. 1a ustawy Prawa bankowe). Analogiczny przepis został wprowadzony w zakresie mocy prawnej dokumentów urzędowych w odniesieniu do ksiąg rachunkowych, wyciągów z tych ksiąg funduszy sekurytyzacyjnych (dodanie nowego art. 194 ust. 2 ustawy o funduszach inwestycyjnych).
– Nasz ustawodawca zdecydował się znacznie szerzej dostosować polski porządek prawny do wyroków Trybunału Konstytucyjnego, niż wynika to z ich literalnego brzmienia – powiedział Marcin Czugan, radca prawny w Konferencji Przedsiębiorstw Finansowych. – W praktyce utrata mocy prawnej dokumentu urzędowego ksiąg rachunkowych, wyciągów z tych ksiąg, banków i funduszy sekrytyzacyjnych będzie obowiązywać nie tylko w sporze tych podmiotów z konsumentami, ale również w przypadku postępowania sądowego z udziałem przedsiębiorcy, a więc profesjonalnego uczestnika obrotu gospodarczego. To bardzo poważna zmiana w zakresie reguł postępowania dowodowego i sytuacji procesowej stron procesu cywilnego – tłumaczy Czugan.
Źródło: KPF
