Coraz bardziej pozytywnie oceniamy swoją sytuację finansową i oczekujemy, że tak pozostanie – taki obraz wyłania się z najnowszej edycji badania MoneyTrack. Jednocześnie większość rodaków nadal nie oszczędza, a z ubezpieczeń korzysta dość wstrzemięźliwie.
Badanie firmowane przez Dom Badawczy Maison, Centrum im. Adama Smitha oraz Agencję MMT Management od trzech lat dokumentuje przemiany w zachowaniach finansowych oraz postawach Polaków wobec pieniądza i instytucji finansowych. W tegorocznym wydaniu na siedmiostopniowej skali badani ocenili swoją sytuację finansową na 4,35. To spory wzrost w porównaniu z 2010 rokiem – wówczas średnia ocena wynosiła 3,68. Pozytywnie zdanie o swoich finansach wyraża 39% respondentów – o niemal 3 punkty procentowe więcej niż przed rokiem.
źródło: MoneyTrack 2011
Subiektywna ocena sytuacji finansowej jest skorelowana z wysokością miesięcznego dochodu przypadającego na osobę w gospodarstwie domowym – lepsze samopoczucie mają zasobniejsi rodacy. Podobną zależność dostrzec można w przypadku pytań o oczekiwania związane ze zmianą sytuacji ekonomicznej w najbliższych 12 miesiącach. Lepiej sytuowani Polacy patrzą z nadzieją w przyszłość, podczas gdy pozostała, większa część respondentów spodziewa się raczej stabilizacji dochodów. W stosunku do poprzednich edycji badania zanika polaryzacja oczekiwań – coraz mniej liczebne są grupy badanych oczekujące zmian na lepsze lub na gorsze. Przeważa, i to znacząco (w tym roku 73%), zdanie, że sytuacja „nie ulegnie zmianie”.
Co piąty Polak nieubankowiony
Odsetek badanych korzystających z rachunku bankowego w przebadanej w ramach MoneyTrack 2011 próbie wyniósł 75%. To nieco mniej niż szacunki poziomu ubankowienia zaprezentowane w zeszłorocznej diagnozie przedstawionej przez NBP, lecz różnica ta mieści się w zakresie błędu wnioskowania statystycznego. Z bankowości internetowej korzysta 42% respondentów, a z karty kredytowej niemal jedna czwarta. Karty kredytowe odnotowały skokowy wzrost popularności – z kredytówki korzysta 34% osób w wieku 35-44 lata (przed rokiem 21%) i 35% badanych w wieku 45-54 lat (w 2010 roku 16%). Jednocześnie 20% respondentów przyznało, że nie posiada żadnego produktu finansowego.
Interesujące wyniki przynosi pytanie o oszczędności – 57% respondentów przyznało, że nie gromadzi finansowych rezerw. Odsetek oszczędzających rośnie wraz poziomem wykształcenia oraz wysokością dochodu. Co ciekawe, na skłonność do oszczędzania znaczącego wpływu nie ma wiek i miejsce zamieszkania – osoby powyżej 65. roku życia gromadzą oszczędności równie często co 30- i 40-latkowie.
źródło: MoneyTrack 2011
Zgromadzone przez Polaków pieniądze trafiają najczęściej do banków. Grono osób aktywnie wykorzystujących możliwości stwarzane przez rynek finansowe jest wąskie – zarówno fundusze inwestycyjne, jak i akcje czy obligacje skarbowe uzyskały po 8% wskazań jako formy akumulowania majątku przez badanych. Tyle samo respondentów posiada dodatkowe zabezpieczenia emerytalne mieszczące się w III filarze. Popularnym sposobem przechowywania pieniądza jest nadal przysłowiowa skarpeta – co piąty respondent przyznał, że posiada domowe rezerwy finansowe.
W wynikach tegorocznej edycji MoneyTrack zauważyć można odbicie rosnącego zainteresowania Polaków ubezpieczeniami. Średnia liczba posiadanych przez badanych produktów ubezpieczeniowych wzrosła do 2,7 z 2,3 przed rokiem. O 8% więcej respondentów niż rok temu posiada ubezpieczenie samochodowe AC oraz OC. W podobnym stopniu wzrosła popularność grupowych ubezpieczeń na życie oraz ubezpieczeń NNW. Nieruchomości ubezpieczyło 40% badanych, natomiast z finansowego zabezpieczenia przyszłości dziecka skorzystało 8% respondentów.
Aktywni kontra wykluczeni
Rezultaty badania MoneyTrack wskazują na finansowe aspekty utrzymujących się w polskim społeczeństwie podziałów. Wyróżnione przez prof. Dominikę Maison segmenty „spełnionej elity” i „rodzinnych przedsiębiorców” żyją w innym świecie niż „wycofani tradycjonaliści” czy „sfrustrowani materialiści”. Na różnice w systemach wartości i postawach wobec pieniądza nakłada się zróżnicowanie sytuacji ekonomicznej i finansowej aktywności. Na podkreślenie zasługuje jednak fakt, że z roku na rok Polacy coraz śmielej wkraczają w świat finansów – rośnie popularność produktów finansowych, a bezgotówkowa forma pieniądza śmielej toruje sobie drogę do portfeli.
O badaniu:
MoneyTrack 2011 to już 3 edycja cyklicznego badania dotyczącego postaw Polaków wobec pieniędzy oraz instytucji i instrumentów finansowych. Projekt jest wspólnym przedsięwzięciem Centrum im. Adama Smitha, Domu Badawczego Maison oraz Agencji MMT Management. Badanie zostało przeprowadzone w listopadzie 2010 na ogólnopolskiej, reprezentatywnej próbie losowo-kwotowej (N=1000 osób) pod kierownictwem dr hab. Dominiki Maison, profesor UW.
Ściągnij pełną wersję raportu [pdf]
Michał Kisiel
[email protected]
Źródło: Bankier.pl