Społeczeństwo należy edukować w kwestiach finansowych od najmłodszych lat. Jednak oprócz aspektów czysto technicznych mocno należy akcentować sprawy związane z etyką i moralnością. „Celem nadrzędnym będzie jasne postawienie zasad: za produkt i usługę należy płacić” – stwierdził Grzegorz Olszewski, prezes Alior Banku, w trakcie Banking & Insurance Forum 2023, które odbyło się w Warszawie.
Panel „Rola sektora bankowego i ubezpieczeniowego w budowaniu finansowej edukacji społeczeństwa” wzbudził ogromne zainteresowanie podczas drugiego dnia Banking & Insurance Forum 2023. Przedstawiciele instytucji i firm związanych z sektorem finansowym dyskutowali o wyzwaniach, jakie stoją przed branżą wobec zmieniających się trendów.
Debatę zainaugurowało wystąpienie Grzegorza Olszewskiego, prezesa Alior Banku, który mówił o największych wyzwaniach, jakie czekają sektor finansowy w najbliższym czasie.
„Jesteśmy świadkami największej po 1989 r. rewolucji w relacjach klient-producent. Rewolucja ma miejsce praktycznie w każdej branży. Polega na coraz większej relatywizacji i przyzwoleniu na zmianę zasad, na których powstały reguły biznesowe oraz zbudowano potencjał gospodarczy Europy” – zauważył w swym przemówieniu Grzegorz Olszewski.
Od kilku lat Związek Przedsiębiorstw Finansowych w Polsce przygotowuje raport „Moralność Finansowa Polaków 2023”. Kolejne jego edycje wskazują na postępującą erozję normy nakazującej wywiązywanie się ze zobowiązań finansowych. Według danych raportu w ciągu ostatnich 7 lat aż o 8 proc. zmniejszyła się liczba pozytywnych odpowiedzi na pytanie „Czy zgadza się Pani/Pan z poglądem, że oddawanie długów jest zawsze obowiązkiem moralnym?”.
Jak wskazał prezes Olszewski, część Polaków uważa, że nieregulowanie zobowiązań jest coraz mniej naganne moralnie. „Należy się liczyć, że ten trend będzie się pogłębiał. A przecież norma nakazująca wywiązywanie się z podjętych zobowiązań finansowych jest jedną z najbardziej uniwersalnych norm moralnych. Jej uzasadnienie opiera się z jednej strony na szacunku dla cudzej własności, z drugiej zaś odwołuje się do zasady dotrzymywania umów” – wyjaśnił prezes Alior Bank.
Grzegorz Olszewski zwrócił uwagę na to, iż ostatnie sukcesy na polu kredytów frankowych zachęcają Polaków do poszukiwania kolejnych obszarów, w których można nie spłacać zobowiązań. Trend dodatkowo pogłębiają orzeczenia sądowe na poziomie europejskim oraz krajowym. Wspierają negatywną narrację wobec instytucji finansowych. „W efekcie dodatkowo spada zaufanie wobec instytucji finansowych: banków i ubezpieczycieli” – mówił prezes Olszewski.
Uczestnicy debaty byli zgodni: rynek nie może sprawnie funkcjonować, jeżeli umowy nie są dotrzymywane, własność naruszana, a większość transakcji nie opiera się na zaufaniu. Należy wobec tego prowadzić edukację społeczeństwa. Ma ona dotyczyć nie tylko aspektów technicznych, ale przede wszystkim uwzględniać tematy związane z etyką i moralnością.
„Przez 30 lat dużo zrobiono w kwestiach edukacji finansowej, ale to wciąż za mało. Moim zdaniem nadal brak w Polsce adekwatnej edukacji; nie tylko dzieci i młodzieży, a także dojrzałych klientów” – zauważył Józef Wancer, honorowy przewodniczący Rady Nadzorczej BNP Paribas Bank Polska S.A.
Z koniecznością odpowiedniej edukacji, uwzględniającej potrzeby rynku, zgodził się Robert Zapotoczny, prezes PFR Portal PPK. „Wyzwaniem jest odbudowanie zaufania i szacunku. Nie tylko w sektorze usług kredytowych, ale także w sferze ubezpieczeń emerytalnych” – stwierdził prezes Zapotoczny.
„Musimy popracować nad tym, aby zmienić mentalność Polaków. Wyzwanie, które stoi przed nami, brzmi: jak edukować, by przynosiło to korzyść społeczeństwu, a nie tylko jednostkom” – oświadczył Paweł Jaroszek, członek zarządu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.
Konkretne rozwiązania tego problemu wskazał prezes Olszewski: „Niezależnie od tego, jak rozłożymy akcenty dotyczące odpowiedzialności za obecną sytuację, musimy ustabilizować ten system. Celem nadrzędnym będzie jasne postawienie zasad: za produkt i usługę należy płacić”.
Prezes Alior Banku zaapelował, aby skończyć z przyzwoleniem na rosnący relatywizm moralny. „Nie przerzucajmy odpowiedzialności z klienta na podatnika oraz opracujmy zasady i legislacje nie do wzruszenia. To nam pozwoli zadbać o równe zasady finansowe gry” – stwierdził Grzegorz Olszewski.
Źródło informacji: PAP MediaRoom