I.
Polska Izba Ubezpieczeń z zadowoleniem przyjmuje propozycję stosowania w szczególnych przypadkach stawki taryfowej wyższej od obecnie zapisanej w projekcie stawki maksymalnej 6% sumy ubezpieczenia oraz wprowadzenie okresów karencji dla poszczególnych ryzyk. Dzięki możliwości stosowania wyższych stawek zakłady ubezpieczeń nie będą musiały zawierać ubezpieczeń za stawkę znacznie niższą niż to wynika z oceny ryzyka. Jednocześnie rolnicy, którym ubezpieczyciele zaproponują stawkę wyższą od ustawowej, nie będą mieli obowiązku zawierania takiego ubezpieczenia.
Zaproponowany przez Senat okres karencji dla poszczególnych ryzyk pozwoli na zawieranie ubezpieczeń upraw w terminach, w których nie występują jeszcze oznaki możliwości wystąpienia szkód, co wyeliminuje niekorzystne zjawisko antyselekcji czyli, zawierania umów, w momencie, gdy powstanie szkody jest pewne np.: nadciąga fala powodziowa lub od dłuższego czasu brakuje opadów.
II.
Polska Izba Ubezpieczeń jest przeciwna wprowadzeniu do Ustawy poprawki Senatu polegającej na poszerzeniu zakresu ubezpieczenia upraw o szkody spowodowane przez wolno żyjące zwierzęta. Szkody te są i powinny pozostać przedmiotem troski Skarbu Państwa oraz kół łowieckich. Obecnie sprawy związane z tego typu szkodami m.in. w uprawach, reguluje prawo łowieckie. Ewentualne poszerzenie zakresu ubezpieczenia o takie szkody, powinno znaleźć odbicie w wysokości stawki taryfowej. Prawdopodobieństwo ryzyka szkód w uprawach spowodowanych przez dzikie zwierzęta jest dość wysokie, a straty w uprawach mogą być duże.
III.
Polska Izba Ubezpieczeń nadal zgłasza zastrzeżenia do zapisów dotyczących wysokości udziału budżetu państwa w odszkodowaniach, definicji „odszkodowania należnego” i terminu wejścia w życie ustawy.
Izba postuluje, aby w odszkodowaniach spowodowanych wystąpieniem wyjątkowo silnej suszy udział budżetu państwa wynosił nie mniej niż 75% (ponad 90% stosunku odszkodowań do składki) zamiast obecnych 60%.
Różnica między 60% a 75% to możliwość obciążenia Zakładów Ubezpieczeń dodatkowo kwotą kilkuset mln zł odszkodowań ponad poziom tychże odszkodowań akceptowalny przez Zakłady. W skrajnym przypadku, jakim może być susza katastroficzna – kwota ta może wynieść ok. 2 mld zł!!!
Wyższy udział budżetu państwa w odszkodowaniach może wpłynąć na obniżenie stawek ubezpieczenia. Oprócz tego, różnica o której mowa wpłynie na decyzje zakładów ubezpieczeń czy i w jakim zakresie prowadzić dotowane ubezpieczenia upraw (czy tylko ubezpieczenia dobrowolne bez ryzyka suszy czy także obowiązkowe wraz z ryzykiem suszy).
Wprowadzenie definicji „odszkodowania należnego” znacznie zwiększyłoby czytelność ustawy oraz ułatwiłoby rozliczenia pomiędzy Ministerstwem Rolnictwa a zakładami ubezpieczeń.
W opinii Polskiej Izby Ubezpieczeń nierealne jest dotrzymanie 14-dniowego terminu vacatio legis, określonego w nowym projekcie ustawy. Zakłady Ubezpieczeń, które zdecydowałyby się przystąpić do prowadzenia ubezpieczeń dotowanych, powinny zacząć oferować ubezpieczenia po podpisaniu nowej umowy z Ministerstwem Rolnictwa, wprowadzeniu nowych ogólnych warunków ubezpieczenia i nowych taryf, przeszkoleniu personelu i zmianach systemów informatycznych. Izba proponuje, aby termin wejścia ustawy w życie wydłużyć o ok. 60 dni, a najlepiej o 90 dni. W okresie wiosennym ubezpieczenia byłyby zawierane na dotychczasowych zasadach, natomiast od lata – na nowych. W ten sposób środki budżetowe byłyby lepiej wykorzystane.
Ponadto, istnieje ryzyko, że zakłady, które chciałby kontynuować prowadzenie ubezpieczeń dotowanych, a obecnie mają już podpisane umowy z Ministerstwem Rolnictwa, musiałyby zatrzymać sprzedaż ubezpieczeń dotowanych na czas niezbędny do dostosowania działalności do nowego stanu prawnego. Ustawa prawdopodobnie wejdzie w życie w kwietniu, a więc ewentualna przerwa w sprzedaży nastąpiłaby w środku sezonu ubezpieczeń wiosennych.
Konrad Rojewski
Przewodniczący Grupy Roboczej PIU
ds. dopłat do Ubezpieczeń Rolnych