Program „PZU dla kultury i sztuki”, w ramach którego ochroną obejmowane są zabytki architektury sakralnej, rozpoczął się w maju br. Jest to pierwsza w Polsce tego typu inicjatywa, odpowiadająca na narastający problem pożarów i kradzieży w zabytkowych świątyniach. W ramach programu w drewnianych kościołach zlokalizowanych na terenie całego kraju zainstalowane zostały indywidualnie zaprojektowane systemy przeciwpożarowe i antywłamaniowe. Kościoły, w których w pierwszej kolejności zamontowano systemy, zostały wybrane w porozumieniu z regionalnymi konserwatorami zabytków.
„Drewniane świątynie znajdują się pod opieką parafii, zwykle położonych na terenach wiejskich, które najczęściej nie dysponują środkami na ich zabezpieczanie. Tymczasem są to prawdziwe perełki architektoniczne, element naszego dziedzictwa kulturowego. Jako firma, która konsekwentnie realizuje działania na rzecz kultury narodowej, postanowiliśmy zainicjować program, który pomoże je ocalić dla kolejnych pokoleń” – powiedział Tomasz Fill, rzecznik prasowy PZU.
Systemy sygnalizujące włamania i napady, które zostały zamontowane w świątyniach, odpowiadają wymaganiom klasy SA3 – takie systemy są stosowane w obiektach o dużym ryzyku szkód. Ponieważ w drewnianych kościołach panują bardzo trudne warunki klimatyczne, w sposób szczególny zostały dobrane parametry stosowanych urządzeń. Dotyczy to głównie możliwości pracy w temperaturach ujemnych oraz przy dużych wahaniach wilgotności. Montowane czujniki przestrzenne charakteryzują się dużą odpornością na fałszywe alarmy – nie będą one reagowały na drobne zwierzęta, takie jak gryzonie i nietoperze. Oprócz uruchamiania alarmów lokalnych, systemy mogą przekazać informację o alarmie do uzgodnionych odbiorców.
„By zminimalizować straty, w systemach sygnalizujących włamania i napady, przyjęto założenie maksymalnie wczesnego wykrycia potencjalnego intruza. Tam, gdzie zachodziła taka konieczność wprowadzano elementy ochrony indywidualnej najcenniejszych zabytków.” – powiedział Piotr Ogrodzki z Ośrodka Ochrony Zbiorów Publicznych.
Na podobnych założeniach oparto systemy alarmu pożarowego. Wykonawcy systemów zwracali dużą uwagę na estetykę zabezpieczeń tak, by prowadzone instalacje nie były zbyt eksponowane w zabytkowych wnętrzach.
Drewniane kościoły wpisane są w krajobraz polskich wsi. Kiedyś występowały powszechnie na terenie całej Polski. Dziś pozostało ich zaledwie 1 729. Z każdym rokiem ich liczba maleje.
Do września 2005 r. w obiektach sakralnych zanotowano 298 kradzieży z włamaniem. W 2005 roku, w stosunku do roku 2004, liczba pożarów w obiektach sakralnych wzrosła o ponad 29 procent (ze 137 do 177).
„Mamy już część funduszy na ochronę i zabezpieczanie kolejnych obiektów. Program ochrony drewnianych obiektów sakralnych jest dla nas działaniem długofalowym.” – powiedział Tomasz Fill, rzecznik prasowy PZU.
Celem programu „PZU dla kultury i sztuki” jest także przybliżenie zabytkowych obiektów sakralnych społeczeństwu oraz pokazanie ich ogromnej wartości historycznej i kulturowej. Realizacji tego celu będzie służył internetowy przewodnik po drewnianych kościołach, stworzony w portalu Onet.pl pod adresem http://pascal.onet.pl/drewnianekoscioly.
W ramach programu prowadzonego przez PZU i Ośrodek Ochrony Zbiorów Publicznych realizowane są także działania mające na celu edukację administratorów parafii na temat prawidłowego chronienia drewnianych świątyń. W tym celu wydany został specjalny poradnik dotyczący prawidłowego zabezpieczania zabytkowych drewnianych kościołów.
Program ochrony drewnianych kościołów został sfinansowany z funduszu prewencyjnego spółki. PZU SA jest jednym z nielicznych towarzystw ubezpieczeniowych, które stworzyły taki fundusz. Środki z tego funduszu są przeznaczane na likwidację zagrożeń dla zdrowia i życia ludzi, a także mienia.