Rynek bankowości detalicznej w Europie Środkowej charakteryzuje ostra konkurencja, ponieważ rządzi tu zasada „kto pierwszy, ten lepszy”. Takie podejście widoczne jest przede wszystkim w inicjatywach rozwojowych związanych ze zdobyciem pozycji na rynku i pozyskaniem bazy klientów stanowiącej podstawę dalszego wzrostu. Zmusza to banki do podejmowania inicjatyw i poszukiwania rozwiązań umacniających ich pozycję, np. rozbudowy alternatywnych kanałów dystrybucji, tworzenia nowych produktów, tworzenia lub dostosowania modelu do klientów w różnych niszach rynkowych oraz implementacji rozwiązań IT (np. systemów typu workflow wspierających przebieg procesu kredytowego).
„Przykłady banków, które rozpoczęły działalność na polskim rynku w ostatnich latach dowodzą, że możliwe jest osiągnięcie znaczących rezultatów w krótkim czasie i powinno to stanowić zachętę dla potencjalnych inwestorów. Doskonałe wyniki pokazują, że wciąż istnieje wolna przestrzeń na rynku i odniesienie sukcesu w sektorze bankowym w krajach Europy Środkowej jest nadal możliwe” – mówi Marcin Zdral, Partner w Dziale Konsultingu Deloitte Polska.
Tempo wzrostu sektora bankowego jest w niektórych krajach Europy Środkowej nawet trzykrotnie wyższe niż w strefie euro. Aktualne warunki rynkowe są niezwykle sprzyjające, szczególnie dla małych i średnich przedsiębiorstw, które stanowią większość firm (ponad 95%). Ponadto, przedsiębiorstwa takie są nastawione bardziej optymistycznie co do przyszłych warunków działalności gospodarczej i są gotowe finansować długoterminowe inwestycje. Wpływ sprzyjającej sytuacji ekonomicznej dostrzegalny jest także w rosnącym dochodzie gospodarstw domowych oraz zwiększonej konsumpcji. Znajduje to odzwierciedlenie nie tylko w bieżących potrzebach finansowych, ale także w zwiększonym popycie na długoterminowe produkty bankowe, takie jak np. kredyty hipoteczne.
Wyżej wymienione czynniki mają pozytywny wpływ na rozwój sektora bankowego w Europie Środkowej poprzez zapotrzebowanie na profesjonalne usługi dotyczące źródeł finansowania oraz sposoby inwestowania posiadanych funduszy. Obserwowany rozwój w dużym stopniu należy przypisać sektorowi bankowości detalicznej, co jest widoczne we wzroście kredytów dla gospodarstw domowych – głównie mieszkaniowych i konsumenckich.
W dalszym ciągu widać różnice w rozwoju pomiędzy sektorami bankowymi krajów Europy Centralnej i Zachodniej. Do najważniejszych, oprócz wyższej stopy wzrostu, zaliczyć należy wyznaczanie krótko- i średnioterminowych celów, jakie banki zamierzają osiągnąć. Na szybko rosnących rynkach Europy Centralnej, banki w dalszym ciągu konkurują o udziały w rynku, które pozwolą im stworzyć bazę klientów dla dalszych inicjatyw cross sellingowych, a w konsekwencji zwiększenia przychodów. Umacnianie pozycji na rynku, a następnie dalsza ekspansja, wiążą się głównie z inicjatywami stymulującymi wzrost przychodów. Działaniom takim towarzyszy zazwyczaj mniejsza koncentracja na podnoszeniu efektywności oraz minimalizacji ryzyka operacyjnego i optymalizacji kosztów – np. koszty pracy są nadal konkurencyjne w porównaniu z krajami Europy Zachodniej.
Natomiast w Europie Zachodniej, banki koncentrują się w większym stopniu na programach optymalizacji kosztów i procesach reorganizacyjnych, a więc głównie na stronie kosztowej ich działalności.
Zwiększona konkurencja zmusza banki detaliczne do rozwijania oferty produktowej i doskonalenia usług. Banki konkurują głównie w sferze działalności kredytowej. Rywalizacja koncentruje się na ciągłym rozwoju nowoczesnych sieci dystrybucji (Mc oddziały, oddziały w centrach handlowych, pośrednicy, franczyza), rozwoju oferty produktowej, identyfikacji nowych segmentów klientów, doskonaleniu procesów biznesowych oraz rozwoju i implementacji systemów informatycznych.
„Kluczowymi czynnikami sukcesu zarówno dla obecnych jak i nowych graczy na rynku są: identyfikacja niszy klientów i rozwinięcie odpowiedniego modelu biznesowego, z jasno sprecyzowaną ofertą i właściwym podejściem marketingowym”, dodaje Marcin Zdral.
Poza przedstawionymi powyżej inicjatywami mającymi na celu wzrost przychodów, ostra konkurencja między bankami detalicznymi w Europie Środkowej prowadzi do zwrócenia uwagi również na inicjatywy w obszarze poprawy efektywności działania, takie jak standaryzacja i centralizacja oddziałowych operacji back office oraz kompleksowe programy optymalizacji kosztów.
Potencjał wzrostowy sektora bankowości detalicznej w krajach Europy Centralnej pozostaje nadal wysoki. Najlepszym, tego dowodem jest jego atrakcyjność dla inwestorów zagranicznych. Przykłady sukcesów z ostatnich lat potwierdzają fakt, że zagraniczny kapitał jest w dalszym ciągu mile widziany w sektorze bankowości detalicznej w krajach Europy Centralnej.
