Inwestycje w spółki niepubliczne są zazwyczaj niedostępne dla szerokiego grona inwestorów indywidualnych. Mogą oni jednak inwestować w fundusze private equity.
Trudno dostępne firmy
Private equity jest to rynek spółek niepublicznych, czyli nienotowanych na giełdzie. Spółki takie zazwyczaj nie publikują w ogólnie dostępnych mediach wyników finansowych, stąd inwestorzy mają utrudniony dostęp do informacji o ich sytuacji. W ciągu roku żadne lub nie wiele informacji dotyczących spółki dociera poza jej teren, jak np. o: zawartych umowach, realizowanych lub rozpoczętych inwestycjach, nadzwyczajnych zyskach lub stratach, zmianach w kierownictwie oraz akcjonariacie itp.
W spółki niepubliczne inwestują głównie inwestorzy instytucjonalni, np. fundusze lub inwestorzy indywidualni posiadający odpowiednio wysokie kapitały.
Fundusze private equity
Fundusz private equity jest to instytucja zbiorowego inwestowania, która za pieniądze zebrane od inwestorów kupuje akcje i udziały w spółkach nienotowanych na giełdach papierów wartościowych. Przed podjęciem decyzji inwestycyjnej jest przeprowadzane szczegółowe badanie kondycji spółki (due diligence).
Po pewnym czasie fundusz sprzedaje posiadane walory kolejnemu inwestorowi lub wprowadza je na giełdę. Zysk z inwestycji jest dzielony pomiędzy inwestorów (uczestników funduszu).
Fundusze aktywów niepublicznych osiągają niejednokrotnie wyższe stopy zwrotu niż te, które inwestują na giełdach. Na ich wycenę decydujący wpływ mają czynniki fundamentalne. Jak pokazuje życie, rynek giełdowy może mylić się – inwestorzy podejmują częstokroć decyzje pod wpływem nastrojów, a te bywają nieprzewidywalne. Ponadto na kursy akcji mają wpływ działania spekulacyjne a czasami nawet manipulacje rynkowe, częstokroć trudne do zidentyfikowania.
Fundusz private equity może być inwestorem pasywnym lub aktywnym. W pierwszym przypadku oczekuje jedynie na zysk, jaki wypracują spółki portfelowe. W drugim przypadku wspomaga zarządy spółek, np. w zakresie zarządzania finansami. Fundusz taki może również pomóc w dokapitalizowaniu, restrukturyzacji, konsolidacji branżowej lub doradzić, jak efektywniej wykorzystać aktywa.
Wyceny funduszy aktywów niepublicznych są mniej wrażliwe na zmiany koniunktury gospodarczej oraz giełdowej. W praktyce osiągane przez nie wyniki inwestycyjne są nisko skorelowane z wynikami tradycyjnych funduszy inwestujących głównie w akcje notowane na giełdzie.
Fundusze publiczne
Współczesne rynki finansowe pozwalają na uczestnictwo w rynku spółek niepublicznych większej liczby inwestorów, nawet tych, którzy dysponują skromnymi zasobami finansowymi. Taką możliwość dają fundusze private equity działające na podstawie ustawy o funduszach inwestycyjnych, nadzorowane przez Komisję Nadzoru Finansowego. Polityka inwestycyjna funduszu jest uregulowana w statucie a za jej realizację jest odpowiedzialne Towarzystwo Funduszy Inwestycyjnych, zarządzające tym funduszem.
Publiczne fundusze private equity emitują certyfikaty inwestycyjne, które są udziałowymi papierami wartościowymi. Jeżeli takie instrumenty są notowane na giełdzie inwestycję można otworzyć oraz zamknąć w dowolnym momencie, bez konieczności oczekiwania na najbliższą datę wykupu.
Dla inwestora indywidualnego jest to szansa na korzystanie z potencjału rynku private equity. Inwestorzy mogą tworzyć radę inwestorów, co daje im wiele uprawnień kontrolnych wobec realizowanej polityki inwestycyjnej funduszu.
Przykładem funduszu private equity dostępnego dla każdego inwestora indywidualnego jest Investor Private Equity FIZ (dawniej Investor LBO FIZ). O potencjale rynku, na którym inwestuje ów Fundusz świadczy fakt, że w okresie trzech lat wypracował on prawie 50 proc. zysku.
Jan Mazurek
Główny Analityk
Źródło: Investors TFI