Tragiczne wydarzenia sprzed 70 lat, kiedy funkcjonariusze NKWD rozstrzelali blisko 22 tys. polskich oficerów, Narodowy Bank Polski upamiętni emisją dwóch monet okolicznościowych.
W Dniu Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej, 13 kwietnia, NBP wyemituje srebrną monetę kolekcjonerską o nominale 10 zł. Nieco wcześniej, 9 kwietnia, do obiegu wejdzie dwuzłotówka ze stopu Nordic Gold poświęcona rocznicy zbrodni katyńskiej.
70 lat temu, 3 kwietnia 1940 r. rozpoczęła się akcja eksterminacyjna polskich oficerów, którzy we wrześniu 1939 r. trafili do sowieckiej niewoli. Umieszczono ich w obozach w Kozielsku koło Smoleńska i w Starobielsku niedaleko Charkowa. Polskich policjantów, strażników więziennych, żandarmów oraz funkcjonariuszy wywiadu i kontrwywiadu osadzono w Ostaszkowie koło Kalinina (obecnie i poprzednio Twer).
Na początku kwietnia 1940 r. z Kozielska zabrano pierwszą grupę jeńców, których funkcjonariusze NKWD rozstrzelali w lesie katyńskim. Tam też pochowano ich w zbiorowych mogiłach – łącznie 4410 polskich żołnierzy (później zbiorowe mogiły powstały też w Miednoje koło Tweru i Piatichatkach na przedmieściach Charkowa). W gmachu NKWD w Charkowie zginęło 3739 jeńców Starobielska, a 6314 policjantów z Ostaszkowa wymordowano w budynku NKWD w Kalininie. W więzieniach w Kijowie, Charkowie, Chersoniu i w Mińsku rozstrzelano kolejnych 7305 więźniów.
„Ofiarą zbrodni katyńskiej padło blisko 22 tysiące osób. Zamordowani byli kwiatem polskiej inteligencji – ludźmi nie tylko znakomicie wykształconymi, ale także wykazującymi się postawą patriotyczną” – napisał dr Sławomir Kalbarczyk w folderze numizmatycznym poświęconym najnowszym monetom kolekcjonerskim NBP.
I właśnie tych pomordowanych Polaków upamiętniają monety „70. rocznica zbrodni katyńskiej”. Awers srebrnej dziesięciozłotówki przypomina miejsca zbrodni – w centralnym miejscu monety na tle konturu polskiego orła wojskowego znajdują się napisy: Katyń, Kalinin, Charków, Mińsk, Chersoń, Kijów. Zaś na rewersie u dołu monety znajdują się stylizowane pnie drzew, których korony układają się w kształt krzyży. Nad nimi znajduje się półkolisty napis „70. rocznica zbrodni katyńskiej”. Cała moneta jest oksydowana.
Napis „Katyń” powtórzono także na rewersie dwuzłotówki. Jest on umieszczony centralnie, a pod nim, na dole monety znajduje się wizerunek wojskowej czapki polowej z polskim orłem wojskowym. Monetę srebrną i rewers dwuzłotówki zaprojektowała Urszula Walerzak, zaś awers dwuzłotówki jest autorstwa Ewy Tyc-Kapińskiej.
Źródło: NBP