Kryzys gospodarczy i restrykcyjna polityka regulatorów rynku, w szczególności w zakresie redukcji stawek rozliczeń międzyoperatorskich, to czynniki, które najbardziej wpłynęły na kondycję rynku telefonii komórkowej w regionie Europy Środkowej i Wschodniej (Central and Eastern Europe – CEE).
Coraz więcej operatorów komórkowych, również w Polsce, w obliczu spadku przychodów z tradycyjnych usług, postanawia bardziej skupić się na rozwoju mobilnego internetu szerokopasmowego. Mimo, że rynki regionu CEE różnią się znacznie od siebie pod względem dostępności mobilnych usług szerokopasmowych, wykorzystywanych technologii i zasięgu sieci, to łączy je jedno – dynamiczny rozwój rynku prognozowany w ciągu najbliższych pięciu lat.
Według nowej analizy globalnej firmy doradczej, Frost & Sullivan, pt. Mobilny internet szerokopasmowy w Europie Środkowej i Wschodniej, w 2009 roku wartość tego rynku wynosiła 1,1 miliarda euro, zaś według szacunków w roku 2014 będzie to 5,2 miliarda euro. Penetracja rynku mobilnych usług szerokopasmowych ma wzrosnąć z obecnych 2 procent do 10 procent w okresie objętym prognozą.
„Ze względu na stosunkowo niski poziom penetracji internetu szerokopasmowego, internet mobilny często stanowi jedyny dostępny sposób łączenia się z siecią w krajach Europy Środkowo-Wschodniej” – stwierdza Edyta Kosowska, analityk rynku ICT, z warszawskiego oddziału Frost & Sullivan. „W związku z tym, pierwszym i podstawowym krokiem operatorów powinna być poprawa jakości usług poprzez modernizację i rozwój sieci. Klienci krajów CEE oczekują od mobilnego internetu tych samych prędkości i limitów transferu danych, co od stacjonarnego internetu. Dopiero po osiągnięciu tego celu, operatorzy mogą pójść w ślady graczy z Europy Zachodniej i skupić się na poszerzaniu zakresu świadczonych usług dodanych (ang. value-added services – VAS).”
Analiza Frost & Sullivan ocenia status mobilnych usług szerokopasmowych na pięciu kluczowych rynkach Europy Środkowo-Wschodniej: Czechach, Węgrzech, Polsce, Rosji i Słowacji. Badanie opiera się na kluczowych wskaźnikach operacyjnych i przedstawia kierunki rozwoju poszczególnych szerokopasmowych technologii mobilnych na tych rynkach. Standardy, które uwzględniono w analizie, to między innymi: CDMA (code division multiple access) wer. A i wer. B; Flash OFDM (flash orthogonal frequency-division multiplexing), HSDPA (high speed downlink packet access), HSPA+ (high speed packet access plus), Mobile WiMAX (mobile worldwide interoperability for microwave access) oraz LTE (long-term evolution).
„Większość uczestników rynku rozwój mobilnych usług szerokopasmowych rozpoczyna od centrów dużych miast, gdzie mogą liczyć na stosunkowo szybki zwrot z inwestycji” – mówi Edyta Kosowska. Taka strategia jest wciąż uzasadniona ekonomicznie, ponieważ najwyższy popyt odnotowuje się wśród osób o zwiększonych potrzebach mobilności, jak np. pracownicy firm i studenci. „Jednak w najbliższej przyszłości potencjał wzrostu będzie widoczny głównie w obszarach wiejskich, gdzie ogólny poziom dostępności łączy szerokopasmowych pozostaje stosunkowo niski. Z tego też względu skupienie się na tej grupie docelowej wydaje się być godną rozważenia alternatywą” – dodaje Kosowska.
Strategie polskich operatorów w coraz większym stopniu zaczynają wpisywać się w zarysowaną tendencję. Usługi mobilnego internetu szerokopasmowego Cyfrowego Polsatu w znacznym stopniu skierowane są do osób zamieszkujących tereny pozamiejeskie. TP SA natomiast, w 2011 r. planuje zwiększenie prędkości internetu świadczonego w technologii CDMA na obszarch słabiej zurbanizowaanych z 1 Mb/s do 2 Mb/s i więcej.
Skoncentrowanie się na obszarach wiejskich to bardzo dobre rozwiązanie, szczególnie w krajach UE. „Po pierwsze, firmy realizujące tę strategię mogą liczyć na przychylność regulatorów rynku telekomunikacyjnego, ze względu na bezpośredni związek z polityką zapobiegania wykluczeniu cyfrowemu. Po drugie, co jest równie ważne, część inwestycji może być sfinansowana ze środków UE” – podsumowuje Kosowska.
Operatorzy coraz częściej także sięgają po środki unijne przeznaczone na rozbudowę infrastruktury. Orange Slovakia uzależnia rozwój usług internetowych CDMA w obrębie małych miast i wsi od pozyskania odpowiedniego dofinansowania z UE. Polski Play z kolei, złożył wniosek do PARP o współfinansowanie inwestycji w rozwój HSPA+.
Źródło: Frost & Sullivan