Aby ominąć zapisy rekomendacji T, banki zaczęły udzielać pożyczek poprzez swoje spółki zależne, działające w branży consumer finance. Komisji Nadzoru Finansowego nie spodobało się to. Lukas Finanse, spółka należąca do grupy Credit Agricole Polska, zdecydowała się zakończyć działalność operacyjną.
Niedawno Michał Kisiel zwracał uwagę na rosnącą skalę udzielania pożyczek przez podmioty zależne od banków. Taki sposób okazał się dobry na ominięcie zapisów rekomendacji T, która obowiązuje tylko banki. Owa rekomendacja związała ręce bankom i nie mogły one udzielać kredytu tym klientom, którym wysokość rat pochłaniałaby połowę pensji (a w przypadku lepiej zarabiających – 65 proc.). Zapisy rekomendacji nie dotyczą jednak podmiotów nieposiadających licencji bankowej.
Kilka grup finansowych wydzieliło zatem odrębny biznes ze swoich struktur i utworzyło firmy pożyczkowe. Takie firmy nie mają licencji bankowej, mogą więc pożyczać, nie stosując się do restrykcyjnych wymogów dotyczących wysokości rat. Okazało się, że zjawisko wcale nie było marginalne – Andrzej Topiński, główny ekonomista Biura Informacji Kredytowej w raporcie InfoDługu oszacował, że spółki te mogły w ubiegłym roku udzielić aż miliona kredytów ratalnych.
Spółki tego typu uruchomiły Grupa Credit Agricole (Lukas Finanse) i Grupa Santander (Santander Consumer Finanse). W ubiegłym roku ta ostatnia wchłonęła firmę Żagiel wraz z całą siecią placówek, tworząc jeden z największych podmiotów na rynku sprzedaży ratalnej. Spółka, pod marką AMIGO Pożyczki, oferuje również pożyczkę gotówkową, dystrybuowaną na podstawie umowy agencyjnej w placówkach Santander Consumer Banku. Oznacza to, że klient wchodzący do placówki Santandera może kupić, obok zwykłego kredytu, pożyczkę sprzedawaną od AMIGO Pożyczki. Pożyczkę, która nie musi podlegać pod restrykcyjne zapisy rekomendacji T.
Jak było do przewidzenia, nadzorowi nie spodobało się pożyczanie pieniędzy kuchennymi drzwiami. Między innymi dlatego, że banki mogą w ten sposób kredytować bardziej ryzykownych klientów, co stwarza zagrożenie dla systemu bankowego. Komisja Nadzoru Finansowego postanowiła więc ograniczyć tego typu praktyki.
Efekty są już widoczne. Z początkiem maja spółka Lukas Finanse zakończyła swoją działalność operacyjną. Nie udziela już nowych pożyczek, skupia się jedynie na obsłudze dotychczasowych. – Sprzedaż kredytów gotówkowych i ratalnych będzie rozwijana przez Credit Agricole Bank Polska – wyjaśnia Izabela Mościcka, dyrektor Departamentu Public Relations w banku Credit Agricole.
Zresztą jednym z warunków, które miały umożliwić złagodzenie zapisów Rekomendacji T, było zalecenie KNF mówiące o tym, by grupy bankowe mające w swoich strukturach spółki specjalizujące się w pożyczkach gotówkowych zakończyły ich działalność na tym polu. Planowane zmiany w rekomendacji T mają odkorkować rynek kredytów konsumpcyjnych. Gdy rekomendacja wejdzie w życie, pożyczanie pieniędzy od kuchni nie będzie już tak konieczne.
Napisz do autora: [email protected]